بخش 4: مذاكره

الف _ قواعد گفتگو

1 - محدوديت هاي صحبت كردن در گفتگو
شما م يتوانيد در جريان يك پيشنهاد مورد بحث در همان روز دو بار صحبت
كنيد. اين محدوديت در تمام سازمان هايي كه قواعد خاصي را براي محدودي تهاي
ديگر تصويب نكرده باشند، كه اغلب نمي كنند، اعمال مي شود.

نمي توانيد «حفظ » وقت كنيد يا به ديگري انتقال دهيد. بنا بر اين، به عنوان نمونه،
نمي توانيد پنج دقيقه از وقت نوبت اول خود را صحبت كنيد و در نوبت دوم پانزده
دقيقه حرف بزنيد. بر خلاف كاري كه در «كنگره »]ايالات متحد هي آمريكا[ مي كنند،
شما نمي توانيد نوبت خود را به ديگري واگذاريد)مگر اينكه افراد را انتخاب كنيد تا
در وقت شما از شما سؤال كنند(.

2 - اولويت در نوبت
به عنوان يك قاعد هي كلي، رئيس م يتواند نوبت صحبت كردن بدهد، يا نخستين
كسي را كه پس از اتمام سخنان سخنران قبلي و نشستن وي، بلند مي شود، تعيين
كند.

هنگامي كه هنوز كسي در حال صحبت كردن است، شما نمي توانيد علامت
بدهيد كه مي خواهيد بعد از وي حرف بزنيد. بايد منتظر بمانيد تا سخن فردي كه
صحبت مي كند تمام شود و پيش از بلند شدن و صدا زدن رئيس جلسه براي گرفتن
وقت صحبت، سخنران قبلي بنشيند.

اين قاعده كه نخستين فرد بلند شده بعد از اتمام صحبت نفر قبلي بايد حرف
بزند، سه استثناء رايج وجود دارد:

● اول، اگر شما پيشنهاد را مطرح كرده باشيد، حق يك نوبت در اولويت براي
صحبت كردن در مورد پيشنهاد را داريد. معمولاً، پس از آنكه رئيس پيشنهاد
را قرائت مي كند، پيشنهاد دهنده نخستين فردي است كه در مورد آن پيشنهاد
حرف مي زند.

● دوم، گرچه هر كس مي تواند در مورد يك پيشنهاد در يك روز دوبار صحبت
كند، كساني كه هنوز حتي يك بار صحبت نكرده باشند نسبت به كساني كه
صحبت كرده اند، در اولويت هستند.

● سوم، وقتي رئيس مي داند افرادي كه نوبت مي خواهند عقايد مخالف پيشنهاد
دارند، بايد بكوشد يك در ميان به موافقان و مخالفان نوبت دهد. به اين ترتيب
اگر الأن به نفع پيشنهاد صحبت شده، در صورت امكان، كسي كه م يخواهد
مخالف پيشنها حرف بزند نسبت به كسي كه م يخواهد به نفع آن صبحت كند،
در اولويت است.

در اين زمينه استثناءهاي ديگري نيز وجود دارد كه در كتاب اصلي مورد بحث قرار
گرفته اند.

3 - مربوط به موضوع
در جريان گفتگو، صحبت شما بايد به پيشنهاد مورد بحث ارتباط داشته باشد.
قاعده اين است كه تذكرات شما وارد باشد، يعني آ نها بايد به اينكه پيشنهاد
تصويب شود يا نه مربوط شوند. پرداختن به موضو عهاي نامربوط خارج از دستور
خواهد بود.

قاعده ي كلي : يك عضو حق دارد پس از آنكه سخنران قبلي نشست
برخيزد و نوبت حرف زدن بگيرد.
)يك عضو حق ندارد پيش از نشستن نسخنران قبلي بلند شود تا
نوبت بگيرن(

استثناء هاي رايح
پيشنهاددهنده يك نوبت اولويت دارد
كسي كه هنوز حرف نزده اولويت دارد
موافق و مخالف يك در ميان صحبت كنند

4 - موضوع هاي گفتگو، نه مسائل شخصي
يكي از قواعد مهم گفتگو اين است كه پيشنهاد، نه عضو، موضوع گفتگوست.
گفتگوي پرشور در مورد ارز شهاي يك پيشنهاد محور اصلي هر انديش هي مجمع
مشورتي است. هنگامي كه دلايل مرتبط با تمام جنب ههاي پيشنهاد مطرح شود، گروه
به احتمال زياد يك تصميم منطقي خواهد گرفت. با اين همه، نقادي يك استدلال
مخالف از نقادي شخصي مخالف متفاوت است.

اگر در جريان گفتگو اجاز هي حملات شخصي داده شود، بسياري را كه چه
بسا نظرات مهمي دارند از مشاركت در گفتگو مي هراساند. اين امر مد تها پس
از خاتمه ي گفتگو و اخذ تصميم، حتماً احساسات تلخ به جا مي گذارد و نفرت
شخصي را در ميان گروه تقويت مي كند.

هنگامي كه پيشنهادي در دست بررسي است، مي توانيد با كلام محكم به فكر
يا نتايج آن پيشنهاد حمله كنيد، اما بايد از شخصيات بپرهيزيد! تحت هيچ شرايطي
نمي توانيد انگيزه هاي عضو را زير سؤال ببريد و مورد حمله قرار دهيد. اگر در گفتگو
با اظهارات كس ديگر موافق نيستيد نمي توانيد بگوييد آن اظهارات «غلط » است. در
عوض بايد بگوييد: «معتقدم شواهد قوي وجود دارد كه نشان م يدهد آن عضو اشتباه
مي كند ». در گفتگو هرگز نبايد كلماتي مانند «تقلب « ،» دروغگو » يا «دروغ » در مورد
يك عضو به زبان بيايد.

5 - تشريفات مانع از شخصيات

قواعد گفتگو، براي كاستن از خطر شخصي شدن گفتگو ، برخي از تشريفات
را براي طرز نطق سفارش مي كند كه ممكن است براي مردم امروز نامعمول به نظر
برسد.

يكي از مهم ترين تشريفات اين است كه در گفتگو چنان صحبت م يكنيد كه
گويا با رئيس سخن مي گوئيد، و نه مستقيماً با اعضاء. نمي گوئيد: «جيم، دليلي كه
الأن مطرح كردي، مهمل است ». در عوض بايد بگوييد: «آقاي رئيس، نظر نهايي
آخرين سخنران واقعاً معنا نداشت .»

حتي اگر از شخص ديگري سؤال داريد، از طريق رئيس بپرسيد. به جاي اينكه
بگوييد: «جانتان، چقدر پول در حسابمان باقي مانده؟ »، بگوييد: «آقاي رئيس، ممكن
است خزان هدار به ما بگويد انجمن چقدر پول در حسابش دارد؟ »

نيز، تا آنجا كه ممكن است از به كار بردن نام اعضاء در گفتگو اجتناب ورزيد. به
طور طبيعي بايد افراد را با عنوانشان مخاطب قرار دهيد)به عنوان نمونه: «در گزارش
منشي »(. به معناي دقيق كلمه، در مورد عضو معمولي هم صدق مي كند: بهتر است
گفته شود: «سخنران قبلي »، و نه «آرتور روتستين .»
در عمل، درج هي رسميت مورد استفاده متناسب با شرايط نشست و ماهيت
گروه تفاوت مي كند.

ب - پيشنهادهاي قابل بحث و غيرقابل بحث

هر پيشنهاد اصلي و بعضي از پيشنهادهاي فرعي مي توانند مورد بحث قرار
بگيرند. اما پينشهادهاي فرعي ديگري نيز وجود دارد كه قاب لبحث نيستند.
براي شناخت بهتر اين دو گروه از پيشنهادها مي توان به كتاب اصلي مراجعه
كرد.

نمونه ي گفتگو
رئيس: «پيشنهاد و تأييد مي شود كه ليگ بسكتبال بخشي را براي
دان شآموزان سال هاي بالا و سال هاي پائين دبيرستا نهاي شهر افتتاح
كند »

عضو ب]بلند مي شود[: آقاي رئيس!
عضو الف)پيشنهاددهنده(]بلند مي شود[: آقاي رئيس!
رئيس: آقاي الف]عضو ب م ينشيند[
عضو الف: لازم است جوانان وارد تنيس شوند تا ورزش ما جان
تاره اي بگيرد . . . لطفاً براي اين پيشنهاد رأي گيري كنيد]بعد
م ينشيند[

عضو پ]بلند مي شود[: آقاي رئيس!
عضو ب]بلند مي شود[:آقاي رئيس!
عضو ت]بلند مي شود[:آقاي رئيس!

رئيس: چون سخنران آخر به نفع پيشنهاد صحبت كرد، چه كسي
مايل است در مخالفت با پيشنهاد حرف بزند؟
]عضو ت م ينشيند[
عضو پ]ايستاده مي ماند[: آقاي رئيس!
عضو ب]ايستاده مي ماند[: آقاي رئيس!
رئيس:آقاي پ]عضوب م ينشيند[
عضو پ: بيشتر اعضاء ما بزرگسال هستند. دانش آموزان دبيرستاني
بايد ليگ خودشان را راه بياندازند . . .
]سپس م ينشيند[

عضو الف]بلند مي شود[: آقاي رئيس!
عضو ت]بلند مي شود[: آقاي رئيس!
عضو ث]بلند مي شود[:آقاي رئيس!
عضو ب]بلند مي شود[:آقاي رئيس!
رئيس: عضو الف قبلاً يكبار صحبت كرده است، و ديگراني كه
صحبت نكرده اند مي خواهند حرف برنند. ]عضو الف م ينشيند[.
چون آخرين سخنران با پيشنهاد مخالفت كرد، چه كسي مايل است
به نفع پيشنهاد صحبت كند؟]عضو ب م ينشيند[.

عضو ت]ايستاده مي ماند[: آقاي رئيس!
عضو ث]ايستاده مي ماند[:آقاي رئيس!
رئيس: آقاي ت]عضو ث م ينشيند[
عضو ت: آقاي رئيس، ما نيازمنديم كه جوانان دوباره به اين ورزش
ملحق شوند. . . ]بعد از اتمام سخن م ينشيند[
عضو الف]بلند مي شود[:آقاي رئيس!
رئيس: آقاي الف.
عضو الف: به نظر من، بدون كمك از بيرون براي راه اندازي ليگ،
دانش جويان دبيرستاني احتمالاً قادر به اين كار نخواهند بود.

عضو ب]بلند مي شود و سخن او را قطع مي كند[: آقاي رئيس، آيا
سخنران اجاز هي طرح يك پرسش را م يدهند؟

عضو الف: سؤالتان را مطرح كنيد خوشحال خواهم شد.
عضو ب: چطور ممكن است اين فرد محترم بگويد ما بايد براي
بخش دان شآموزان پول پرداخت كنيم؟]م ينشيند[

عضو الف: آقاي رئيس! حق عضويتي كه دان شآموزان دبيرستاني
مي پردازند بايد صرف هزين ههاي آن بخش شود. در ادامه ي بحث
من . . . ]در خاتمه ي سخنانش م ينشيند[

پ - محدوديت يا تمديد محدوديت ها در گفتگو

همانطور كه ديديم، قاعد هي كلي حاكم بر گفتگو اين است كه هر عضوي دوبار
در يك روز و هر بار تا ده دقيقه، در مورد هر پيشنهاد قاب لبحثي صحبت كند. هيچ
محدوديت ديگري براي صحبت كردن وجود ندارد. تحت اين قاعده اگر بسياري
از اعضاء بخواهند تمام حق خودشان را براي صحبت كردن اعمال كنند، بررسي هر
پيشنهادي وقت زيادي م يطلبد.

امكان دارد اين محدوديت هاي گفتگو را تغيير داد، اما فقط از طريق دو سوم
آراء. براي مصالحه بين حق فرد كه بايد سخنش شنيده شود و حق گروه براي آنكه
بدون تأخير زياد به كارش برسد، دو سوم آراء مورد نياز است.

پيشنهاد محدوديت يا تمديد محدوديت گفتگو م يتواند گفتگو در مورد پيشنهاد
در دست بررسي را به يك ساعت محدود كند، يا زماني را مشخص سازد تا تمام
گفتگوها انجام شده و تقاضاي رأ يگيري مطرح شود. اين پيشنهاد م يتواند زمان
سخنراني ها را به جاي ده دقيقه به دو دقيقه كاهش دهد. از سوي ديگر، مي توانيد
اين پيشنهاد را براي افزايش تعداد نوبت صحبت كردن از دوبار به چهاربار، يا زمان
مجاز صحبت كردن را به پانزده دقيقه، مورد استفاده قرار دهيد.

هر نوع تركيبي از محدوديت ها و تمديدها نيز ممكن است. به عنوان نمونه ،
مي توان پيشنهاد داد كه اعضاء سه بار و هر بار دو دقيقه حرف بزنند.

يك پيشنهاد مبني بر محدويت و تمديد محدوديت گفتگو خودش يك پيشنهاد
غيرقاب ل بحث است)مگر آنكه پيشنهاد محدوديت گفتگو زماني مطرح شود كه
هيچ پيشنهاد ديگري در دست بررسي نباشد(. طرح پيشنهادي كه مي تواند گفتگو
را محدود كند مي تواند به شكست منجر شود اگر مخالفان بتوانند به شكل بي پايان
در مورد خود اين پيشنهاد گفتگو كنند. با اين همه، اين پيشنهاد مي تواند اصلاح
شود)فصل پنج را ببينيد( به نحوي كه خصوصيات محدودي تهاي گفتگو را كه
پيشنهاد كرده است تغيير كند.

نمونه هايي از چنين پيشنهادهايي عبارتند از:
«پيشنهاد م يكنم كه در گفتگو در مورد اصلاحيه ي در دست بررسي، هر
عضوي محدود شود به يك بار صحبت با سه دقيقه فرصت .»

«پيشنهاد م يكنم كه گفتگو در مورد پيشنهاد در دست بررسي به بيست دقيقه
محدود شود .»
«پيشنهاد م يكنم كه ساعت 9 بعد از ظهر گفتگو خاتمه يابد و تقاضاي
رأ يگيري شود .»

ت - تعطيل فوري گفتگو:

پيشنهاد كفايت مذاكره

بيشتر اوقات نم يخواهيد فقط گفتگو را محدود كنيد، بلكه م يخواهيد اراي هي
پينشهادهاي جديد نيز خاتمه يابد. براي اين منظور يك پيشنهاد اختصاصي وجود دارد.
تصويب اين پيشنهاد بي درنگ گفتگو را تعطيل م يكند و مانع از طرح پيشنهادهاي
فرعي ديگر نيز، از جمله پيشنهاد اصلاح)فصل پنج(، ارجاع و تأخير)فصل شش(
م يشود)تصويب اين پيشنهاد از طرح پيشنهادهاي بيشتري از اين نوع جلوگيري
مي كند، اما اگر هر يك از آن ها قبلاً قرائت شده باشد، اما در بار هي آن ها رأي گيري
نكرده باشند، پيش از تصويب اين پيشنهاد، گروه بايد به آن ها رأي بدهد(. در هر
زماني كه يك پيشنهاد قابل بحث در درست بررسي است، صرف نظر از اينكه چقدر
گفتگو در باره ي آن شده باشد، مي توان اين پيشنهاد را مطرح كرد.

پيشنهاد براي تعطيل كردن بي درنگ گفتگو پيشنهاد كفايت مذاكرده است
.مانند پيشنهاد محدود يا تمديد محدودي تهاي گفتگو، پيشنهاد درخواست قبل ، ي
غيرقاب لبحث و مستلزم دو سوم آراء است.

كلمات صحيح براي خاتمه دادن به گفتگو در مورد پيشنهادي كه در دست
بررسي است اين است كه گفته شود: «كفايت مذاكره را پيشنهاد م يكنم .»
از آنجا كه پيشنهادكفايت مذاكره به گفتگو خاتمه داده و مجمع را در برابر يك
رأ يگيري فوري قرار م يدهد، چيزي كه اغلب مطلوب يا ضروري است، طرح اين
پيشنهاد در جلسات بسيار رايج است. با اين همه، اين پيشنهاد اغلب از سوي اعضاء
به شكل غيراستاندارد مطرح م يشود: «پيشنهاد مي كنم الأن رأي بگيريم » يا «تقاضاي
درخواست دارم ». اگر پيشنهاد به شكل نادرستي مطرح شود، رئيس جلسه بايد آن را
به عنوان «كفايت مذاكره » تصحيح كند.

گاهي اوقات يك عضو صدا م يزند: «درخواست! » يا «رأ يگيري! »، بدون آنكه
اول وقت گرفته باشد و «تأييد » را كسب كند. اين جور طرح پيشنهاد اعتبار ندارد و،
اگر عضو ديگري دنبال نوبت باشد ، خارج از دستور محسوب مي شود.

تعطيل گفتگو نقض حق صحبت كردن اعضا ء است. از همين رو، نه يك عضو
و نه گروهي از اعضاء نمي توانند يك پايان فوري گفتگو را تحميل كنند حتي اگر
يك عضو با حق صحبت كردن بخواهد صحبت كند، مگر از طريق تصويب درست
پيشنهاد كفايت مذكر.ه اين امر مستلزم گرفتن نوبت و سپس طرح پيشنهاد كفايت
مذاكره، پس از آن گرفتن تأييد و تصويب با دو سوم آراء خواهد بود.

نمونه ي «كفايت مذاكره »
عضو الف]بلند مي شود[: آقاي رئيس!
رئيس: آقاي الف
عضو الف:من كفايت مذاكره را پيشنهاد مي كنم.
عضو ديگر]بلند م يشود[: تأييد!

رئيس: كفايت مذاكره پيشنهاد و تأييد مي شود. ]رئيس مي تواند
توضيح دهد كه تصويب كفايت مذاكره هر گفتگوي ديگري را منتفي
خواهد كرد[. كساني كه موافق تصويب كفايت مذاكره هستند،
قيام كنند.
عده اي بلند مي شوند.
رئيس: بنشينيد. كساني كه مخالفند. قيام كنند.
ديگران قيام مي كنند.
رئيس: بفرماييد. دو سوم موافق، كفايت مذاكره تصويب شد.

اكنون درخواست تصويب اين پيشنهاد است كه]درخواستي را كه
بلافاصله در دست بررسي بود را به طور كامل قرائت مي كند[.
موافقان بگويند: آري. ]رئيس به تكميل رأ ي گيري پيشنهاد اصلي
ادامه مي دهد.