آموزش اختصاصي دستورنامه رابرت به رهبران و رئيسان غيرمستبد!
يكي از ابتدائيترين و سادهترين قواعد ادارهي دموكراتيك مجامع تصميمگيري و شوراهايي كه بيش از ده تا دوازده نفر عضو دارند اين است كه رئيس جلسه، براي رعايت «اصل» حفظ ظاهر بيطرف خود، بايد از حق دادن پيشنهاد، شركت در مذاكرات و دادن رأي در رأيگيريهاي علني (جز هنگامي كه تساوي ايجاد ميكند يا تساوي ميشكند) صرف نظر نمايد و اگر در مورد موضوعي نظر داشت، بايد به صورت موقت كرسي رياست را واگذار كند و به صحن بيايد. چرا رئيس جلسه بايد ظاهر بيطرف خود را حفظ كند؟ براي آنكه رئيس جلسه نتواند از مقام رياست براي جا انداختن نظرات شخصي خود سوءاستفاده كند. و يك قاعده ديگر:
فرض كنيد مجمع تصميمگيري با اكثريت آرا قدرت نوبت دهي را به رئيس جلسه تفويض كرده باشد. اما رئيس جلسه بر اساس چه قاعدهاي نوبت ميدهد؟ هر كس زودتر دست بلند كند؟ اما اگر سه نفر با هم دست بلند كنند، چه ميكند؟ هيچ، به هر كس كه دلش خواست نوبت خواهد داد. و اين يعني آغاز استبداد در مجمعي كه قرار است دموكراتيك باشد. و تأسفبارتر اينكه، وقتي اعضاي مجمع به اين ترتيب از رئيس جلسه نوبت ميگيرند، خود را «آزاد» ميدانند تا در مورد هرچيزي هر چه خواستند بگويند و به اين ترتيب، مذاكرات بدون هيچ ترتيبي جلو ميرود و معمولاً به هيچ نتيجهاي جز دلخوري ، خستگي و نفرت از دموكراسي و تصميمگيري گروهي منجر نميشود. در حاليكه قانون دموكراسي قواعد ناظر بر اين وضعيتها را با دقت رياضي تعريف كرده است. و يك مثال ديگر:
بداهت اصل زيربنايي در هر زمان فقط يك موضوع از قرن شانزدهم ميلادي در پارلمان انگلستان شناخته شد و از سال 1581 اين اصل به صورت رسمي در مجلس عوام پارلمان رعايت شده است. بر اساس اين اصل بديهي، هر مجمع تصميمگيري فقط موقعي ميتواند موضوع جديدي را در دست بگيرد كه موضوع قبلي را تعيين تكليف كرده باشد يا به روشهاي قانوني، موضوع قبلي را به صورت موقت كنار بگذارد. براي رعايت همين اصل بديهي است كه 86 پيشنهاد پارلماني در طول تاريخ و از طريق آزمون خطا خلق شده است و قواعد نسبتاً پيچيدهي ناظر بر همين پيشنهادهاست كه نا آشنايي با آنها، بازي شبه دموكراسي ما را به شطرنج بازي بررهايها تبديل كرده است. يك سؤال : آيا كل اعضاي يك مجمع تصميمگيري ميتوانند به اتفاق آراي خود اين قواعد را ناديده بگيرند يا حتي براي مدت كوتاهي به تعليق درآورند؟
قانون دموكراسي بر هشت اصل زيربنايي استوار است و مجموعهاي از قواعد و رويههاي منسجم و پيچيده، حافظ اين اصول هستند. كل اعضاي يك سازمان و تمام آحاد يك ملت نيز نميتوانند اين اصول زيربنايي و هيچ يك از قواعد حافظ اين اصول را حتي براي يك لحظه نيز ناديده بگيرند و تعليق كنند. چرا؟ چون آن اصول و اين قواعد و رويهها حقوق بديهي و اساسي افراد، اكثريت، اقليت، غائبان.، و تمام اينها با هم را به شكل متوازن تعريف و تضمين ميكنند. ميبينيد كه دموكراسي فقط حاكميت اراده اكثريت نيست بلكه حاكميت «قانون» است كه در ذات خود، دموكراسي است و با «شبه قوانيني» كه ميشناسيم اساساً متفاوت است. سؤالهاي مهم اينها هستند: آيا رهبران و رئيسان انواع سازمانهاي ايراني قواعد پيچيدهي قانون دموكراسي را بلد هستند؟ و آيا تمايلي دارند كه اين قواعد را ياد بگيرند؟ و با طبع استبدادي كه ايرانيان و اهالي خاورميانه دارند، ميتوانند اصول و قواعد انتزاعي را دريابند و بپذيرند كه در چارچوب آنها تصميم بگيرند و عمل كنند؟ شواهد موجود به اين پرسشها پاسخ مثبت نميدهد. در اين صورت چاره چيست؟
اين وظيفه بر عهدهي كساني كه از طريق كارگاههاي آموزش دستورنامه رابرت با قانون دموكراسي آشنا شدهاند، خواهد بود كه اعضاي سازمانها و مجامع تصميمگيري را با حقوق خود در اين زمينه آشنا سازند تا آنان نيز رهبران و رئيسان را تشويق و حتي مجبور كنند تا اين قواعد را بياموزند و آنها را رعايت كنند. در غير اين صورت، آنچه كه حتي در ساختارهاي به ظاهر اجتماعي ادامه مييابد، استبداد و آشوب محض است - كه دو خصوصيت يك جماعت بيقانون است - و از دل هر سازمان، به جاي يك «جامعه»ي پاك و فسادناپذير، معمولاً يك دار و دسته سربرميآورد كه فقط فساد و قدرتشان متناسب خواهد بود. و اين همه در حالي است كه هنوزدستگاه مفهومي لازم براي درك و فهم اين آشوب و استبداد آفريده نشده است.
اما از آنجا كه رهبران و رئيسان انواع سازمانهاي دولتي و غيردولتي، حتي وقتي قانع شوند كه اين قواعد را بايد بياموزند، فرصت حضور در كارگاههاي آموزش دستورنامه رابرت را نخواهند يافت، دفتر كادرها در نظر دارد براي رئيسان و رهبران غيرمستبد و علاقمندِ انواع سازمانها، انجمنها، مجامع تصميمگيري، شوراها، كميتهها و كميسيونها، كلاسهاي اختصاصي آموزش دستورنامه رابرت را در محل كار آنان داير كند. زمان اين كلاسها، و سطح مطالبي كه در آنها آموزش داده خواهد شد، متناسب با قدرت فراگيري، تشخيص ضرورت، درجهي اولويت و فرصت در اختيار مخاطبان تغيير خواهد كرد. اما پيشبيني ميشود مهمترين و مبرمترين قواعد دستورنامه رابرت را بتوان در حدود ده جلسه دو ساعته براي مخاطبان علاقمند توضيح داد.
به كارورزان كلاسهاي اختصاصي يك نسخه ترجمه كامل كتاب دستورنامه رابرت نيز به عنوان كتاب درسي تقديم خواهد شد.
از تمام كساني كه به نحوي از طريق دفتر كادرها با قواعد دستورنامه رابرت آشنا شدهاند و به اهميت آموزش اين قواعد - به عنوان امالقوانين و قواعد بازي دموكراسي - در سطح ملي اذعان دارند، تقاضا ميشود، اعضا، رهبران و رئيسان انواع سازمانهايي را كه ميشناسند نسبت به برگزاري اين كلاسهاي اختصاصي آگاه سازند و آنان را نسبت به فراگيري اين قواعد تشويق كنند.
تذكر اين نكته ضروري است كه شهريه برگزاري كارگاههاي آموزش ايجاد انجمن در دفتر كادرها «همت عالي» است، اما شهريه كلاسهاي اختصاصي در محل كار رهبران سازمانها، با توجه به تنوع وضعيتها، قابل مذاكره خواهد بود.
براي كسب اطلاعات بيشتر از طريق تلفن شماره 88911017 يا همراه شماره 09356528611 با داود حسيني تماس بگيريد.