در این بخش اخبار و گزارش فعالیتهای جامعه/انجمن/سازمانهایی ارایه میشود که بر اساس قواعد دستورنامه رابرت تأسیس شده و اداره میشوند.
حدود پانزده سال پیش که فعالیت دفتر کادرها برای آموزش دستورنامه رابرت شروع شد، هرگز تصور نمیشد که مسؤلیت ساخت جامعههای مدرن بر اساس حقوق پارلمانی نیز برعهدهی دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت بیافتد. به این دلیل ساده که از مشروطه به این طرف که ساخت جامعه مدرن بر اساس قانون اساسی/اساسنامه رواج یافته است، هزاران هزار جامعه مدرن در قالب انواع شرکتها، سازمانها، احزاب و انجمنها در کشور تأسیس شده است که همه آنها از روی مدلهای خارجی کپیسازی شده است. اما ساخت جامعه با ساخت محصولات صنعتی تفاوت ماهوی دارد.
وقتی افراد یک جامعه طبیعی دور هم جمع میشوند تا بر اساس توافق خودشان (یعنی بر اساس: قرارداد اجتماعی، یا اساسنامه/قانون اساسی) به جامعه/انجمن/سازمان خودشان ساختار بدهند، این ساختار، خواه ناخواه، برآمده از رفتار متقابل این افراد خواهد بود که فرهنگ همان جامعه به آن شکل میدهد. به همین خاطر، به رغم تأسیس هزاران هزار جامعه به ظاهر مدرن طی سدهی اخیر در ایران، بدون استثنا تمام این جوامع بر اساس همان فرهنگ هیأتی عمل میکنند که در درون فرهنگ جامعه جریان دارد. بدیهی است، تا وقتی این جوامع کوچک باشند و کارهای پیش پا افتاده انجام میدهند، فرهنگ هیأتی جواب میدهد. اما به محض این که قرار است این جوامع به اصطلاح مدرن کارهای بزرگ، پیچیده و بلند مدت انجام دهند، مثلا، کشور را اداره کنند، ناکارآمدی و فشل بودن آنان آشکار میشود و البته، این ناکارآمدی را با درآمدهای نابشی از فروش نفت جبران میکنند.
دفتر کادرها در ابتدا با خوش خیالی تصور میکرد که تمام این جوامع به اصطلاح مدرن، از مهارت ساخت جامعه بر اساس علم حقوق پارلمانی استقبال خواهند کرد و خواهند کوشید تا ساختارهای سازمانی خودشان را بر اساس این علم بازآفرینی کنند. اما تجربه نشان داد، ساختاری قدرتی که در این جامعهها شکل گرفته است، بسیار مقاومتر از آن است که به اصلاحات تن بدهند و چارهای جز ساختن جامعههای جدید بر اساس مهارت جدید باقی نمیماند.
در حالیکه ساخت جامعه مثل ساخت یک بنای عظیم، علاوه بر مهارت و دانش مهندسی، به صدها عامل اصلی دیگر هم نیاز دارد، دفتر کادرها که در ابتدا قرار بود فقط دانش و مهارت مهندسی را در اختیار مدیران و مسؤلان جامعههای مستقر ارایه دهد، مجبور شد نسبت به ساخت جامعههای مدرن نیز اقدام کند. کاری که نه در مسؤلیت دفتر کادرها بود و نه در توانش. اما مجبور شد در این مسیر حرکت کند و البته دستاورها نیز تا اینجا عظیم و قابل توجه بوده است.
در این مرحله جدید، هدف اصلی این است که اعضای انجمنهایی در چارچوب انجمن اصلی تأسیس میشوند، در جریان عمل با قواعد بازی دموکراسی آشنا شوند، چرا که تجربهها نشان داد، اگر کسی که جلسه را اداره میکند بر این قواعد مسلط باشد، و جلسه طبق همین قواعد اداره شود، تمام اعضای حاظر در جلسه، به مرور و به سادگی با این قواعد آشنا میشوند، ضمن اینکه تمام حاضران با چشم خود معجره تحول فرهنگی ناشی از رفتار در چارچوب این قواعد را ملاحظه خواهند کرد. . .
تا کنون انجمنهای متعددی تأسیس شده و این روند ادامه خواهد یافت. تمام این انجمنها یک هدف را دنبال میکنند: آشنایی با پراکتیس پارلمانی، آشنایی با علم حقوق پارلمانی، و کسب مهارت ساخت جامعه بر اساس اراده جمعی که البته تک تک اعضای آن طبق قواعد عقلی و عادلانهای رفتار میکنند که علم حقوق پارلمانی آنها را تبیین و استدلال کرده است.
در این بخش، اخبار این انجمنها، تا انجا که امکان انتشار همگانی داشته باشند، تقدیم میشود:
در هفتمین نشست هسته اولیه گروه حامیان تأسیس «انجمن اصلاح نظامقانونگذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی» که ساعت ۶ و ۳۰ دقیقه بعد از ظهر دوشنبه ۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ به صورت حضوری/الکترونیکی در دفتر کادرها برگزار شد، مفاد پیشنویس اساسنامه سازمان موقت «هسته اولیه» مورد توافق قرار گرفت. این پیشنویس، در نشست بعدی، که با حضور علامندان به تشکیل این انجمن، عصر دوشنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کادرها برگزار خواهد شد، با رأی اکثریت اعضای حاضر به تصویب خواهد رسید و کسانی که با مفاد اساسنامه مصوب موافق باشند، اساسنامه را به عنوان قرارداد مشارکت، امضا خواهند کرد و مسئولان هسته اولیه را برخواهند گزید.
کسانی که تمایل دارند در فرایند تشکیل این انجمن در دست تأسیس بر اساس قواعد دموکراسی، مشارکت کنند میتوانند با هر یک از اعضای فعلی هسته اولیه که نامشان در اساسنامه قید شده است، تماس بگیرند.
دفتر کادرها نیز به پرسشهای متقاضان محترم پاسخگو خواهد بود.
در ادامه، متن پیشنویس اساسنامه هسته اولیه گروه حامیان تأسیس «انجمن اصلاح نظام قانونگذاری در پرتو علم حقوق پارلمانی» تقدیم میشود:
در پانزدهمین نشست «انجمن خانه مانا» که صبح روز جمعه ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ به صورت حضوری و الکترونیکی در دفتر کادرها برگزار شد، خانم شراره مامبیگی مسئول کمیته آموزش این انجمن در گزارش خود به تجربهای اشاره کرد که هرچند یک تجربه محلی است، اما با توجه به چشماندازی که انجمن «خانه مانا» برای خود تعریف کرده است، این تجربه میتواند، در سطح ملی. مورد توجه قرار بگیرد.
گزارش کوتاهی که در ادامه تقدیم شده است، به همین موضوع میپردازد.
شرح عکس:: از راست: آقایان محمدحسین بنیاسدی، بهرام شهریاری، محمد عطاردیان، سید محمد بهشتی، مهدی جمالی بحری، محسن رزمخواه
پنجاه و یکمین و آخرین نشست گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی که عصر روز چهارشنبه ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ به صورت حضوری در دفتر کادرها دعوت به دستور شد، فهرست نهایی مدعوان به شرک در نخستین نشست اجلاس بنیانگذاران انجمن اصلی را، که قرار است ساعت ۵ بعد از ظهر روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کادرها تشکیل شود، به تصویب رساند.
خاطر نشان میکند، آقایان مجتبی امیری، سید محمد بهشتی، محمدحسین بنیاسدی، مهدی جمالی بحری، محسن رزمخواه، عبدالفتاح سلطانی، بهرام شهریاری، محمد عطاردیان، آرش کیخسروی، علیاصغر گلسرخی و مصطفی معین اعضا گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی هستند که روز ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ در نخستین نشست کارگاه هماندیشی عرف پارلمانی حضور یافتند و استمرار فعالیت همین گروه، ستون فقرات «تجربه یک جهش فرهنگی» محسوب میشود.
در پنجمین نشست بنیانگذاران انجمنی با نام موقت «اصلاح نظام قانوننویسی در پرتو علم حقوق پارلمانی» که عصر روز دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۴۰۴ در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (قواعد دموکراسی) برگزار شد، ضمن بررسی پیشنویس «هدف» این انجمن در دست تأسیس، تعداد قابل توجهی از قواعد دموکراسی نیز معرفی و تمرین شد.
خاطر نشان میکند؛ این انجمن به ابتکار آقای جمشید ایرانی رئیس کمیسیون حقوقی خانه احزاب و دبیرکل حزب فرزندان ایران و استقبال آقایان دکتر الله مراد جهانگیری و دکتر رضا جلالی، از کارشناسان برجسته امور تقنینی در کشور، فعالیت خود را در دفتر کادرها شروع کرد و در حال حاضر خانمها لعیا جعفری و فروزان جودکی نیز از بنیانگذاران این انجمن هستند.
گزاف نیست اگر گفته شود فقط کسانی میتوانند علل غیرقابل رؤیت فشل بودن نظام قانوننویسی در کشور را فهم کنند که با قانون عام پارلمانی به مثابه یک منظومه حقوقی پیشگزیده ـ که برای ایرانیان تا حدود زیادی ناشناخته مانده است ـ آشنا باشند و در دیسیپلن «حقوق پارلمانی» به درجه پروفشنال (اجتهاد)رسیده باشند. از همین رو، هدف اولیه این انجمن، آماده سازی شرایط برای آن است که دستدرکاران نظام تقنینی، پیش از هر چیز و در جریان تأسیس این انجمن، با منطومه حقوقی قانون عام پارلمانی (قواعد دموکراسی) آشنا شوند و در آن صورت است که علل مشکلات را به صورت شهودی درک خواهند کرد.
طبق معمول، برای تأسیس یک انجمن جدید در چارچوب «تجربه یک جهش فرهنگی»، ابتدا هستهی اولیه گروه حامیان تأسیس میشود و در جریان تصویب اسناد مورد نیاز طبق قواعد دموکراسی، از افراد مناسب نیز دعوت به عمل میآید تا به هسته اولیه ملحق شوند تا تعداد اعضای هسته به حدود ۱۵ نفر برسد. در مرحله بعد، این گروه به عنوان گروه حامیان نسبت به دعوت از بنیانگذاران انجمن اقدام خواهد کرد و با مشارکت بنیانگذاران انجمن، روند تدوین و تصویب اسناد مورد نیاز، از جمله اساسنامه و دستور شرف اعضای انجمن آغاز میشود تا تمام اعضا در جریان تأسیس انجمن، با قواعد دموکراسی آشنا شوند و امکان تمرین گروهی این قراعد برای تمام آنان فراهم شود.
بعد از تدوین و تصویب اساسنامه و «دستور شرف» اعضا، طبق قواعد دموکراسی (دستورنامه رابرت)، نشست بنیانگذارانی که اساسنامه مصوب را امضا کردهاند، برگزار خواهد شد و همانان هستند که به عنوان بنیانگذاران انجمن، نخستین دوره مستولان انجمن را انتخاب میکنند و به این ترتیب، یک جامعه/انجمن سازمان یافته متولد میشود.
در پنج نشستی که تا کنون بنیانگذاران اولیه این انجمن برگزار کردهاند، تعداد قابل توجهی از قواعد دموکراسی معرفی و به صورت گروهی تمرین شده است. به همین خاطر، مشروح گزارش مذاکرات این نشستها که جنبهی آموزشی دارد ضبط میشود و فایل صوتی آنها در اینجا در دسترس علاقمندان قرار دارد. گوش کردن به این فایلهای صوتی به آموزش این قواعد کمک خواهد کرد.
نوشتهای که در ادامه تقدیم میشود، برخی از دستاوردهای آموزشی پنجمین نشست بنیانگذاران اولیه انجمن اصلاح نظام قانوننویسی در پرتو علم حقوق پارلمانی (نام موقت) را روایت میکند. برای کسانی که میخواهند با سواد دمکراسی بیشتر آشنا شوند. مرور این نوشته مفید خواهد بود:
در دومین نشست کمیته تدوین کد اتیکز اعضای «سازمان معلمان ایران» که ساعت ۲۱ دوشنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۴ به صورت الکترونیکی برگزار شده بود، دو راهکار متفاوت برای ادامه کار پیشنهاد شد. یک راهکار را خانم طاهره نقیئی دبیرکل سازمان معلمان ایران پیشنهاد کرد که بر اساس آن، روند تدوین کد اتیکز، ابتدا به صورت آزمایشی (پایلوت) در یکی از حوزههای استانی سازمان معلمان ایران، به عنوان نمونه، استان اصفهان، کلید بخورد.
در جریان بررسی این پیشنهاد، آقای نعمتالله صابری مسئول اجرایی سازمان معلمان ایران پیشنهاد اصلاح جایگزین مطرح کرد که بر اساس آن، گام بعدی در روند تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران با تشکیل «شورای مستولان استانی سازمان معلمان ایران» باشد که در حال حاضر ۲۵ عضو دارد.
کدام یک از این دو راهکار مناسبتر هستند؟ ادامه بررسی این دو پیشنهاد به نشست بعدی کمیته تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران موکول شد که قرار است ساعت ۲۱ روز شنبه ۲۳ فروردین برگزار شود.
نوشتهای که در ادامه تقدیم شده است، ضمن تشریح دستاوردهای دو نشست کمیته تدوین کد اتیکز اعضای سازمان معلمان ایران، اهمیت این رویداد را مورد توجه قرار میدهد:
آقای سیفالله نیکنامی رئیس انجمن صنفی کارفرمایی فناوری دیجیتال و هوشمندسازی ایران و نایب رئیس انجمن دوستی ایران و آلمان با ارسال یک فایل صوتی برای مسئول کمیته برگزاری نشست بنیان گذاران انجمن اصلی، ضمن اظهار علاقه و آمادگی برای همکاری بین انجمن اصلی و انجمن فناوری دیجیتال، پرسشهایی در باره نحوه به ثبت رساندن انجمن اصلی مطرح کرده است.
خاطر نشان میشود آقای مهندس محمد عطاردیان بنیانگذار کانون عالی انجمنهای صنفی کارفرمایی ایران (کعاصکا) و سخنگوی گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی در ۲۸مین نشست ماهانه این گروه که روز سهشنبه ۲۶ مرداد ۱۴۰۰ برگزار شد، پیشنهاد کرد تا از آقای مهندس سیفالله نیکنامی دعوت شود تا در نشستهای علنی این گروه شرکت کند تا از نزدیک با نحوه اداره جلسات تصمیمگیری در چارچوب قواعد دمکراسی آشنا شود و در جریان تدوین اسناد مورد نیاز برای تأسیس انجمن اصلی نیز قرار بگیرد. این پیشنهاد با اجماع عمومی به تصویب رسید و از آن پس آقای نیکنامی در برخی از نشستهای گروه حامیان شرکت کرد و تا حدودی با این قواعد آشنا شد.
از آنجا که قرار است ـ گوش شیطان کر ـ عصر روز ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ نخستین نشست اجلاس تأسیسی انجمن اصلی در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شود، پرسشهایی که از سوی آقای نیکنامی مطرح شد به شکلگیری این ایده انجامید که از این پس طی سلسله یادداشتهایی با عنوان کلی «گزارش به بنیانگذاران»، و در پاسخ به یک مجموعه پرسشهای اساسی. برخی از اطلاعات مورد نیاز، به این ترتیب در اختیار نسل اول بنیانگذاران قرار بگیرد و مجموعهی آنها در قالب کتابی با همین عنوان منتشر شود.
به این ترتیب، نخستین یادداشت با عنوان فرعی «نحوه ثبت انجمن اصلی» در ادامه تقدیم میشود:
در حالی که در میان «پدران بنیانگذار» ایالات متحده آمریکا یک زن حضور نداشت، و به عنوان یک نمونه داخلی، در میان گروه معروفِ ۵۳ نفر بنیانگذاران گراش چپ در تاریخ معاصر ایران هم یک زن دیده نمیشود، ۲۸ نفر از «نسل اول بنیانگذاران انجمن اصلی» را که امید میرود هسته اولیه شالودهی یک ایران جهش یافته را بنیان بگذارند، زنان تشکیل میدهند. حضور این تعدادِ قابل توجه ازفعالان اجتماعی زن در جریان «جهش فرهنگی» به اندازه کافی امیدبخش هست. اما نکته در خور تأمل، واکنش این زنان نسبت به دعوت از آنان برای کمک به تأسیس انجمن اصلی است. و همین واکنشهاست که ثابت میکند در این فضای لبریز از ناامیدی مشعل امید در دست زنان است.
نوشته کوتاهی که درادامه میآید، واکنشهای برخی از زنان مدعو به نخستین نشست نسل اول بنیانگذاران انجمن اصلی را روایت میکند و میکوشد به این پرسش بیاندیشد که چه عاملی سبب استقبال زنان از قواعد دموکراسی شده است:
از آنجا که قرار است نخستین نشست بنیانگذاران انجمن اصلی عصر روز سهشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (کادرها) برگزار شود، در ادامه نام ۱۳۰ فعال اجتماعی که از سوی گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی دعوت شده بودند تا در صورت تمایل در نشستهای ماهانه این گروه حضور یابند، تقدیم میشود.
خاطر نشن میکند، در هر یک از نشستهای ماهانه گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی، نام تعدادی از فعالان اجتماعی پیشنهاد و تصویب میشد و سخنگوی گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی، اقای مهندس محمد عطاردیان طی نامهای از آنان دعوت میکرد تا در نشستهای علنی گروه حامیان حضور یابند.
به این ترتیب، در نشستهای ماهانه گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی، نام ۱۳۰ فعال اجتماعی برای دعوت پیشنهاد و تصویب شد و از آنان دعوت به عمل آمد در نشستهای علنی گروه حامیان شرکت کنند.
در جدولی که در ادامه این نوشته تقدیم شده است، به ترتیب، شماره و تاریخ نشستی که نام مدعوان در آن پیشنهاد شده و به تصویب رسیده قید شده است. در ستون چهارم جدول، نام پیشنهاد دهند و در ستون پنجم نام مدعوانی که وی پیشنهاد کرده، آماده است.
مدعوان به نشستهای ماهانه گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی آن گروه از فعالان اجتماعی بودند که به صورت چهره به چهره با دعوت کنندگان آشنایی داشتند و کم و بیش با کتاب دستورنامه رابرت و «جهش فرهنگی» آشنا شده بودند و به نظر میرسید که حاضر باشند در حد توان به «جهش فرهنگی» مدد برسانند.
منظور از «جهش فرهنگی» تلاشهای دستهجمعی گروهی از فعالان اجتماعی است که میکوشند قواعد دموکراسی (دستورنامه رابرت) را فرا بگیرند، به صورت گروهی به کار بردن آنها را تمرین کنند و برای ترویج این مهارت در مجامع تصمیمگیری گروهی دموکراتیک بکوشند و به این ترتیب و به مرور نسبت به بازآفرینی جوامع شبۀمدرن و تأسیس «جوامع مردم خودقانونگذار» (دموکراسی حقیقی) به مردم کمک کنند.
گقتنی است که در پنجاهمین نشست گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی، کمیتهای متشکل از آقایان دکتر محمدحسین بنیاسدی و مهدی جمالی بحری و داود حسین مسئولیت یافتند تا نسبت به برگزاری نخستین نشست بنیانگذاران انجمن اصلی اقدام کنند.
قرار است آقای داود حسین، مسئول این کمیته، با تک تک مدعوانی که نامشان در حدول زیر آمده است، تماس بگیرد تا ضمن تشریح دستارودهای «جهش فرهنگی» برای آنان، اطمینان حاصل کند که مدعوان؛ فرصت، علاقه، ارداه و انگیزه لازم را دارند که در راستای تحقق هدفهای اعلام شده انجمن اصلی، متعهدانه و در چارچوب قواعد دموکراسی (دستورنامه رابرت) عمل کنند.
در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به پیشگفتار سی و ششمین دفتر خاطرات زیرخاکی، ویژه بهمن ماه ۱۴۰۳، با عنوان «اصلِ اولِ دستورِ شرفِ نسلِ اولِ بنیان گذارانِ انجمن اصلی» مراجعه فرمایید.
در ادامه جدول نام مدعوان به نشستهای علنی گروه حاماین تأسیس انجمن اصلی تقدیم میشود:
در پی تصویب پیشنهاد برگزاری «کارگاه ۳۰۰ سئوال آموزشی» در چهاردهمین نشست بنیانگذارانِِ «سازمان حامیان تأسیس انجمنهای طراز نوین شهر و روستا» که روز شنبه ۲۰ بهمن ۱۴۰۳ برگزار شده بود، همین پیشنهاد، عصر روز پنجشنبه ۲۵ بهمن ۱۴۰۳ در سی و هفتمین نشست بنیانگذاران «انجمن گسترش سواد دموکراسی» نیز مطرح شد و با اجماع عمومی به تصویب رسید که این رویداد آموزشی با همکاری این دو انجمن برگزار شود و به کمیتهای متشکل از خانمها روژیا وثوقی، فروزان جودکی و آقای داود حسین (مربی قواعد دموکراسی) مأموریت داده شد تا نسبت به برگزاری این کارگاه اقدام کند. به این ترتیب، پیشبینی میشود فراخوان برگزاری «کارگاه ۳۰۰ سئوال آموزشی» به علاقمندان به ترویج قواعد دموکراسی در انواع جوامع ایرانی تقدیم شود.
گفتنی است سند «۳۰۰ سئوال آموزشی» بر اساس مطالب عمومی و غیرتخصصی کتاب دستورنامه رابرت تدوین شده است و کسانی که بخواهند در«انجمن گسترش سواد دموکراسی» و در «سازمان حامیان تأسیس انجمنهای طراز نوین شهر و روستا» ودر سایر انجمنهایی که در چارچوب «تجربه یک جهش فرهنگی» تأسیس شده و خواهد شد، عضو شوند، لازم است در آزمون ۳۰۰ سئوال آموزشی شرکت کنند و دست کم به ۷۰ سئوال از ۱۰۰ سوالی که به صورت تصادقی از میان این۳۰۰ سئوال انتخاب خواهد شد، پاسخ درست بدهند.
این سئوالها به صورت چند گزینهای طراحی شدهاند و تشخیص گزینه درست از میان سایر گزینهها، مستلزم آن است که مخاطبان با دلایل منطقیِ قواعد دموکراسی به طور نسبی آشنا شده باشند.
در کارگاه ۳۰۰ ستوال آموزشی، این سئوالها یکی یکی قرائت خواهد شد و ضمن شناسایی و معرفی پاسخ درست هر پرسش، دلایل درستی آن پاسخ و نادرسی گزینههای دیگر تشریح میشود و به این ترتیب، مخاطبان به مرور به منظومه «قواعد دموکراسی» که در کتاب دستورنامه رابرت تشریح شده است، و دلایل حقوقی آنها آشنا خواهند شد.
در سی و هفتمین نشست بنیانگذاران انجمن گسترش سواد دموکراسی که و با حضور ۱۶ نلر از بنیانگذاران این انجمن به صورت حضوری در دفتر کادرها برگزار شده بود ، مصوبات «سازمان حامیان تأسیس انجمنهای طراز نوین شهر و روستا» در این زمینه، تک به تک، مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت و با اجماعی عمومی به تصویب رسید. به این ترتیب، بعد از برداشته شدن گام اول از سوی بینانگذاران «سازمان حامیان تأسیس انجمنهای طراز نوین شهر و روستا»، گام دوم برای ترویج سواد دموکارسی به این روش ابتکاری از سوی انجمن گسترش سواد دموکراسی برداشته شد.
در ادامه این نوشته، اطلاعات بیشتری در باره کارگاه ۳۰۰ سئوال آموزشی تقدیم خوانندگان میشود:
fa
اخبار ساخت جوامع طراز نوین
?