نخستین پخش «دستورنامه رابرت» در ایران به سفارش کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران (کعاصکا) و با پیشگفتار آقای مهندس عطاردیان - یکی از بنیان‌گذاران اصلی کعاصکا - به عنوان دستورنامه پیشنهادی کعاصکا منتشر شد.

مهندس عطاردیان در پیشگفتار موجز خود توضیح داده است که چرا از حدود ده سال پیش که ترجمه فارسی کتاب «رابرتز روولز آو اوردر» [2] با عنوان «دستورنامه رابرت»آغاز شد، انتشار آن را مورد حمایت قرار داد. وی اظهار امیدواری کرده است که بعد از آشنایی تدریجی دست در کاران پروفشنال کعاصکا، دستورنامه رابرت به عنوان مرجع پارلمانی کعاصکا انتخاب شود و مسؤلان انجمن‌های عضو کعاصکا، بعد از کسب تدریجی مهارت‌های محلی‌سازی این قواعد، نسبت به بازآفرینی سازمان‌ها و بنگاه‌های متبوع خود اقدام کنند.

مترجم کتاب و مربی دستورنامه نیز در مقدمه‌ی اختصاصی که به نخستین پخش این کتاب نوشته، ضمن تحلیل مبرم‌‌ترین مشکلات رویه‌ای کعاصکا، روش ساده و تدریجی محلی‌سازی این قواعد در کعاصکا را توضیح داده است.

در این پخش از کتاب، ترجمه تمام جدول‌ها و نمودارهای کتاب ارایه شده است و کاربران می‌توانند در جریان استفاده از این کتاب به آن‌ها مراجعه کنند. خلاصه مطالب کتاب در این جدول‌ها آمده است.

علاقمندان به تهیه این پخش از کتاب می‌توانند با دفتر کادرها تماس بگیرند.

گفتنی است که گفتگوهایی با مسؤلان تعدادی از سازمان‌های پروفشنی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، حرفه‌ای و هنری در جریان است تا این کتاب، با مقدمه‌های اختصاصی و به عنوان مرجع پارلمانی آن‌ها نیز در تعداد معدود پخش شود.

مربی دستورنامه و دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت‌ (دفتر کادرها) آمادگی خود را برای ارایه خدمات مورد نیاز جهت محلی‌سازی تدریجی این قواعد در سازمان‌های مختلف و بازآفرینی بنیادین آن‌ها، بر اساس مهارت‌های کسب شده، اعلام می‌کند. برای مذاکره در این مورد نیز با دفتر کادرها تماس بگیرید.

با احترام
مربی دستورنامه
دفتر کادرها

کارگاه آموزشی سه‌ روزه «مدیریت کارآمد سازمان‌های کارفرمایی» که با همکاری سازمان بین‌المللی کار (س.ب.ک)، سازمان بین‌المللی کارفرمایان (س.ب.کا) و کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران (کعاصکا)، از شنبه تا دوشنبه - ۲۱ تا ۲۲ مرداد ۱۳۹۶- در تهران برگزار شد، یک فرصت عالی برای معرفی دستورنامه رابرت بود.

در حال حاضر بیش از ۲۰۰۰ تشکل کارفرمایی در سراسر ایران فعالیت دارند و کافی است کنوانسیون این انجمن‌ها طبق قواعد دستورنامه رابرت اداره شود. در آن صورت نمایندگان حاضر در کنوانسیون‌های کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران، به مرور با این قواعد آشنا خواهند شد و آن‌ها را در انجمن‌های تحت مدیریت خود نیز محلی‌سازی خواهند کرد و به این ترتیب، طی چند سال می‌توان این قواعد را در تشکل‌های کارفرمایی سراسر ایران محلی‌سازی کرد.

علاوه بر این، تشکل‌های کارفرمایی، از طریق گفتگوهای اجتماعی و سه‌جانبه‌گرایی با تشکل‌های کارگری ارتباط مستمر دارند و می‌توان امیدوار بود که این قواعد از این طریق در تشکل‌های کارگری نیز نشت کند.

اما، تجربه حدود یک دهه‌‌ی مربی دستورنامه در محلی‌سازی این قواعد نشان می‌دهد که بر خلاف انتظار، رئیسان و اعضای هیأت مدیره تشکل‌های کارفرمایی در برابر این قواعد مقاومت می‌کنند. چرا؟ و در این زمینه چه می‌توان کرد؟ در یادداشت این هفته به این نکات اشاره خواهد شد.

در کارگاهی که صبح روز‌های سه‌شنبه در دفتر کادرها برگزار می‌شود، مربی دستورنامه خصوصیات اصلی روستا‌ها و شهرهای فلات ایران را تشریح کرد و با مقایسه وضعیت آن‌ها با روستا‌ها و شهرهای مستقر در اروپا، توضیح داد که چرا امکان پیدایش نظام سرمایه‌داری - آن طور که در انگلستان به وجود آمد - در ایران وجود نداشته است.

مربی دستورنامه معمولاً در کارگاه‌های دفتر کادرها توضیح می‌دهد که چطور امکان شکل‌گیری کلان شهر تهران به وجود آمد و چگونه شهرنشینی میلیون‌ها دهاتی که طی دهه‌های اخیر تهران را ساختند - برای نخستین بار در تاریخ ایران- زمینه را برای شکل‌گیری حامعه‌ها و انجمن‌هایی که اعضای آن‌ها حق رأی برابر دارند فراهم ساخت و به مرور نیاز این انجمن‌ها به قواعد اداره مجالس شورایی بیشتر و بیشتر خواهد شد.

عصر سه‌شنبه نیز یازدهمین نشست اجلاس تأسیسی شورای دانش آموختگان دانشکده سینما و تأتر در دفتر کادرها برگزار شد. دستورکار این اجلاس، اصلاح و تصویب اساسنامه «انجمن دانش آموختگان دانشکده سینما و تأتر» و تأسیس انجمن بر اساس اساسنامه مصوب است.

مربی دستورنامه طی سال‌های اخیر کارگاه‌های آموزشی متعددی برای دانشجویان ایران برگزار کرده است و اکنون می‌توان ادعا کرد که بذر آگاهی از این قواعد در بیشتر دانشگاه‌های ایران پاشیده شده است. اما این نخستین بار است که ریاست یک دانشکده نیز در این کارگاه‌ها شرکت می‌کند.

برگزاری نشست‌های انجمن در دست تأسیس دانش‌ آموختگان دانشکده سینما و تأتر با مدیریت مربی دستورنامه نشان داد که بهترین روش تجربه شده برای ترویج قواعد مجامع مشورتی در ایران امروز همین روش است. این تجربه، روش‌های آموزش و ترویج این قواعد در ایران را به صورت بنیادین تغییر داد و در حال حاضر مربی دستورنامه می‌کوشد تا تجربه‌های این روش ترویج دستورنامه را توضیح دهد و مستند سازی کند، و از این‌ها مهمتر، مسؤلان انجمن‌ها و سازمان‌های موجود را قانع سازد که از همین روش برای محلی‌سازی این قواعد استفاده کنند.

یادداشتی که در ادامه تقدیم می‌شود، فقط به نخستین رویداد هفته گذشته خواهد پرداخت:

به توصیه آقای مهندس علی‌اصغر گلسرخی ریاست محترم هیأت امنای مؤسسه تحقیق برای توسعه صنعت احداث و انرژی ، مربی دستورنامه رابرت، مطلبی فشرده در سه قسمت در مورد اهمیت و ضرورت آشنایی نخبگان بخش خصوصی با قواعد دستورنامه رابرت یا متاقانون ناظر بر قوانین تصمیم‌گیری گروهی و اداره شرکت‌ها، انجمن‌ها و سازمان‌های بخش خصوصی، برای ارایه به پیشکسوتان صنعت احداث و انرژی نوشته است که در ادامه تقدیم علاقمندان خواهد شد.

مهندس گلسرخی یکی از شخصیت‌های ملی است که نخستین کارگاه آموزش دستورنامه رابرت به همت و با حضور فعال آنان کار خود را از روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ آغاز کرد و کلاس‌های حدود یک سال ادامه یافت. ایشان از همان زمان از هیچ کوششی برای ترویج و محلی‌سازی این قواعد در سازمان‌های بخش خصوصی دریغ نورزیده است.

خاطر نشان می‌شود مؤسسه تحقیق برای توسعه صنعت احداث و انرژی با همکاری ۶ انجمن مهم صنعت احداث و انرژی تأسیس شده و هیأت امنای این مؤسسه متشکل از نمایندگان این ۶ انجمن است:
۱. سندیکای شرکت‌های ساختمانی
۲. سندیکای صنعت برق
۳. سندیکای شرکت‌های تأسیساتی و صنعتی ایران
۴. انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی ایران
۵. انجمن شرکت‌های مهندسی و پیمانکاری نفت، گاز و انرژی
۶. انجمن صنفی انبوه سازان مسکن و ساختمان استان تهران

و اما اصل مقاله:

«کنوانسیون» - تلفظ فرانسه کلمه انگلیسی «کانونشن» (Convention) - در حقوق پارلمانی به معنای گردهمایی نمایندگان انجمن‌های سطح پایه (Society) است که می‌خواهند با هم یک کانون (Association) تشکیل بدهند: در دموکراسی‌ها، شهروندان باید حق داشته باشند که بدون کسب رضایت گروه حاکم، برای مشارکت در فرایند سیاسی و دفاع از حقوق و پیگری منافع خود، سازمان‌های مطلوب خود را ایجاد کنند. به این ترتیب، و به عننوان نمونه، داروسازان، جراحان، پزشکان یا معلمان و وکیلان ساکن یا شاغل در یک محله، انجمن محلی خود را تشکیل می‌دهند تا برای ارتقای کیفیت زندگی حرفه‌ای خود با یکدیگر همکاری کنند. این انجمن‌ها، به صورت داوطلبانه و در صورت نیاز، در سطح منطقه گردهم جمع می‌شوند و کانون منطقه‌ای خودشان را سازمان می‌دهند و به همین ترتیب، نمایندگان انجمن‌های سطح پایه، کانون‌های منطقه‌ای، شهری، استانی و ملی خود را، به عنوان انجمن ملی داروسازان، جراحان، پزشکان یا معلمان و وکیلان، سازمان خواهند داد. با این حساب می‌توان دریافت که قواعد ناظر بر سازمان‌دهی به کنوانسیون‌ها تا چه اندازه برای ساختن سازمان‌های بزرگ و سراسری لازم است. البته،‌ به شرطی که این سازمان‌ها از پائین و آزادانه شکل گرفته باشند و به اصطلاح، پیکر تشکیلات رأس آن را تعیین کند و نه بر عکس.

فصل نوزدهم کتاب دستورنامه رابرت (ویرایش دهم) در سه بخش، قواعد ناظر بر کنوانسیون‌ها را توصیف کرده است: بخش ۵۸، با عنوان «کنوانسیون‌های نمایندگان»، مقررات عمومی ناظر بر کنوانسیون‌ها را تشریح کرده است. بخش ۵۹، که ترجمه آن در ادامه تقدیم شده است، رویه‌ها و قواعد پیش‌گزیده برای «سازماندهی به کنوانسیون‌ یک انجمن»‌ مستقر را شرح می‌دهد. بخش ۶۰ نیز فرایند تشکیل کنوانسیون‌های غیرمرتبط به انجمن‌های مستقر را تشریح کرده است.

توضیح‌های لازم در مورد این نوشته‌ها، در مقدمه ترجمه فارسی ویرایش دهم کتاب دستورنامه رابرت- ذکر شده است. برای مطالعه‌ آن‌ها اینجا را کلیک کنید. در همان ,وب برگ، فهرست کلیک‌ خورٍ مطالب کتاب نیز آمده است. با کلیک آن‌ها قواعد مورد نیاز خود برای ساختن و اداره یک سازمان را بیابید. و اما:

عصر روز سه‌شنبه ۲۶ مرداد ماه ۱۳۹۵ گروهی از دانشجویان دانشگاه‌های هنر، خواجه نصیر، علامه طباطبائی، علم و صنعت و امیرکبیر (دانشگاه‌های خمسه‌ تهران) در دومین نشست آموزش و تمرین قواعد دستورنامه رابرت در دفتر کادرها شرکت کردند. گزارش تصویری نشست نخست این کارگاه‌ را در اینجا ملاحظه فرمایید.

در بخش نخست این کارگاه، مربی دستورنامه رابرت بعضی از قواعد ناظر بر اداره مجامع و شوراهای تصمیم‌گیری را همراه با دلایل عقلی آن‌ها برای حاضران در کارگاه تشریح کرد. وی در این بخش از توضیح‌های خود روی این نکته اصرار داشت که موضوع بحث او در قلمرو دانس و فلسفه حق قرار می‌گیرد و کارورزان نباید مطالب مطرح شده را با مباحث مدیریتی خلط کنند. هرچند بین این دو حوزه از علوم انسانی همپوشانی‌های زیادی وجود دارد و موفقیت در ساخت یک سازمان فساد‌ناپذیر و مبتنی بر قانون عادلانه، داشتن‌ مهارت‌های متعددی است که کسب آن‌ها نیاز به صرف زمان و تمرین‌های فراوان خواهد داشت. مربی دستورنامه رابرت در ادامه این بخش از صحبت‌های خود تأکید کرد که حقوق پارلمانی زیرشاخه‌ای از دانش حق است و موضوع‌ آن توضیح و تبین فلسفی حقوق اکثریت، اقلیت، غاپبان و افراد در یک جامعه و انجمن، و رعایت تمام این حقوق با هم و به شکل متوازن - بر اساس وزن آرا - و به شیوه‌ی عادلانه است. و آنچه که به این روش کاملاً عادلانه تصویب شود، قانون است و اخلاقاْ روا، و رعایت‌ آن‌ها عین فضلیت خواهد بود.

در بخش دوم کارگاه، مربی دستورنامه رابرت اعلام کرد لازم است برای تمرین قواعدی که کارورزان در کارگاه فرامی‌گیرند یک تصمیم یا یک سند به عنوان تمرین، و طبق قواعد دستورنامه رابرت، تدوین شود و تا پایان کارگاه به تصویب برسد. وی در ادامه توضیح داد که به همین منظور، از آقایان فرهنگ کاشانی، سامان عصرپوران و حسن ایقانی که در کارگاه دانشجویان در سال ۱۳۹۳ هم شرکت کرده‌اند خواسته است که در این قسمت از برنامه تمرینی و نمایشی کارگاه به مربی دستورنامه رابرت کمک کنند. این قسمت از کارگاه که با استقبال بیشتر کارورزان مواجه شد، پیشنهاد تمرینی آقای فرهنگ کاشانی مبنی بر «تدوین و تصویب آئین‌نامه تشکل‌های خمسه» مورد بررسی قرار گرفت. قرار است - به همین ترتیب - متن قسم‌‌نامه تشکل‌های پنجگانه به صورت آموزشی تدوین و تصویب شود.

خاطر نشان می‌شود به زودی گزارش آموزشی از بعضی از نکات مطرح شده در دومین نشست کادر دانشجویان خمسه در همین وب سایت منتشر خواهد شد. اما نقداْ و در ادامه گزارش تصویری آن نشست تقدیم می‌شود. برای تماشای عکس‌ها در قطع بزرگتر و به صورت پی‌ در پی، لطفاْ روی آن‌ها کلیک فرمایید:

عصر روز سه‌شنبه ۱۹ مرداد ماه ۱۳۹۵ بیست و هشت نفر از دانشجویان دانشگاه‌های هنر، خواجه نصیر، علامه طباطبائی، علم و صنعت و امیرکبیر (دانشگاه‌های خمسه تهران) در نخستین نشست کارگاه آموزش دستورنامه رابرت شرکت کردند. قرار است این نشست‌ها سه‌شنبه هر هفته در دفتر کادرها برگزار شود و طی شش نشست، مفاهیم،‌ مبانی و اصول بنیادین قانون عرفی پارلمانی و مبرم‌ترین و پرمصرف‌ترین قواعد دستورنامه رابرت برای شرکت کنندگان در این کارگاه تشریح شود.

گفتنی است که نخستین گروه از دانشجویان دانشگاه‌ها در سال ۱۳۹۳ برای آموزش قواعد اداره جلسات در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) شرکت کردند. به تشویق بعضی از همان دانشجویان بود که در مرداد ماه ۱۳۹۴ گروهی از دانشجویان ارومیه برای آشنایی مقدماتی با این قواعد در کارگاه دیگری در دفتر کادرها حضور یافتند. سومین موج استقبال از دستورنامه رابرت نیز به تشویق همان دانشجویان به راه افتاده است که قبلاً با دستورنامه رابرت آشنا شده‌اند و کارآیی و اثربخشی این قواعد را در اداره بهتر مجامع و شوراهای تصمیم‌گیری تجربه کرده‌اند. آقای فرهنگ کاشانی دانشجوی دانشکده برق دانشگاه خواجه نصیر در نطق کوتاه خود در ابتدای نخستین نشست کارگاه دانشجویان به تجربه‌های مثبت خود از آشنایی با قواعد اداره جلسات تصمیم‌گیری اشاره کرد و از آنان خواست که برای موفقیت در فعالیت‌های گروهی، این قواعد را بیاموزند و تمرین کنند.

آقای سامان عصربوران نیز که دانشجوی هوای فضای دانشگاه خواجه نصیر و دبیر موقت انجمن در دست تأسیس نویسندگان و مترجمان ادبیات پارلمانی است،‌ نقش مثبتی در تشویق دانشجویان به آموزش قواعد اداره جلسات تصمیم‌گیری ایفا می‌کند.

در نخستین نشست کادر دانشجویان دانشگاه‌های خمسه تهران، مربی دستورنامه رابرت تلاش کرد تا در بخش نخست کارگاه، تصویری عمومی و کلی از تاریخچه قانون پارلمان به عنوان مجموعه قواعدی که طی قرن‌ها و به مرور در تمدن غرب ساخته و پرداخته شد ارایه دهد تا شرکت کنندگان در کارگاه دریابند چرا قانون پارلمان را باید به مثابه قواعد پیش‌گزیده بازی دموکراسی در نظر بگیرند و چطور طبق همان قواعد می‌توانند به هر نحوی که گروهشان خواست آن‌ها را اصلاح و یا ابطال کنند. در بخش دوم کارگاه نیز قواعد ناظر بر اصل حفظ ظاهر بی‌طرف رئیس در مجامع تصمیم‌گیری مطرح شد. در این بخش از کارگاه نیز مربی دستورنامه کوشید تا پیامد‌های ناشی از عدم آشنایی با این قواعد را در تجربه‌های اجتماعی دانشجویان بازشناسی کند و توضیح دهد که چرا حل این مشکلات مبرم احتماعی مستلزم آشنایی جامعه‌ها و انجمن‌های ایرانی با این قواعد و رعایت آن‌ها خواهد بود.

دومین نشست این کارگاه روز سه‌شنبه ۲۶ مرداد ماه ۱۳۹۵ از ساعت ۴ تا ۶ بعد از ظهر در دفتر کادرها برگزار خواهد شد. علاقمندان به شرکت در این کارگاه می‌توانند با آقای سامان عصرپوران تماس بگیرند (۰۹۱۹۲۹۹۴۶۸۷).

در ادامه گزارشی تصویری از این کارگاه تقدیم علاقمندان می‌شود:

کارگروه مشاوران فرهنگی اجتماعی ستاد هماهنگی شورایاران تهران در نشست روز سه‌شنبه خود (۱۹مردادماه ۱۳۹۵)‌ سه پیشنهاد را به تصویب رساند که در صورت تصویب آن‌ها در مجمع مشاوران ستاد هماهنگی شورایاران تهران، زمینه برای آموزش و ترویج قواعد دستورنامه رابرت در میان شورایاران تهران بیش از پیش فراهم خواهد شد.

گفتنی است در حال حاضر نیز تعداد قابل‌ توجهی از شورایاران تهران با شرکت در کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت با قواعد اولیه‌ی اداره مجامع تصمیم‌گیری گروهی تا حدی آشنا شده‌اند و به ضرورت و اهمیت آموزش و ترویج این قواعد در میان شورایاران پی برده‌اند. با این همه، تصویب و اجرای پیشنهادهای سه‌ گانه کارگروه مشاوران فرهنگی اجتماعی ستاد هماهنگی شورایاران تهران در ترویج سریع‌تر این قواعد در میان شورایاران و سایر شهروندان تهرانی تأثیر قابل توجهی خواهد گذاشت.

گزارشی که در ادامه تقدیم می‌شود، به بهانه‌ی این خبر مسرت‌بخش می‌کوشد تا به اختصار تاریخچه شکل‌گیری قواعد کار پارلمانی را در جهان و روند ترویج این قواعد را در ایران امروز توضیح دهد. با هم این گزارش را می‌خوانیم:

در پی آشنایی با زبان تصمیم‌گیری گروهی و درونی‌سازی دستگاه مفهومی قانون عرفی پارلمانی - که در کتاب دستورنامه رابرت تشریح شده است - امکان شهود و درک بحران اجتماعی فراگیر در جوامع آشوبی/استبدادی فراهم می‌شود. در نتیجه، آن دسته از اذهان توسعه‌ یافته‌ای که به این دستگاه مفهومی مجهز شوند قادر خواهند شد برای مشکلات ناشی از این بحران در سازمان‌های مختلف،‌ برنامه‌های درمانی اختصاصی تدوین کنند و به اجرا بگذارند. از متخصصانی که در این عرصه به درجه اجتهاد برسند و پروفشنال بشوند، انتظار می‌رود که مشاهدات و تجربه‌های خودشان را به روش علمی تدوین و مکتوب کنند و در اختیار آکادمی، جامعه و افکار عمومی قرار دهند.

آنچه که آمد یک تعریف‌ پیشنهادی برای اصطلاح «نویسنده پارلمانی» بود که در آخرین جلسه هسته اولیه تأسیس انجمن نویسندگان و مترجمان ادبیات پارلمانی (انجمن نماپ) - که روز چهارشنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۵ در دفتر کادرها برگزار شد - مورد بررسی قرار گرفت.

با استناد به این تعریف می‌توان گفت «انجمن نماپ»، در واقع، باید سازمانی شود که ادبیات و گفتمان مورد نیاز جوامع برای گذار از دوران آشوب/استبداد به جوامع مبتنی بر قانون - به معنای اعمال اراده اکثریت در چارچوب قانون عرفی پارلمانی - را فراهم آورد.

اما چنین سازمانی چه شکل و شمایلی خواهد یافت؟ معماری، ساختار و کارکرد آن چگونه خواهد بود؟ و برای ساختن چنان سازمانی چه کسانی چه باید بکنند؟

این‌ها، چکیده‌ی مطالبی است که در جلسه دیروز هسته اولیه انجمن در دست تأسیس نماپ مطرح شد. گزارش مشروح این نشست در ادامه تقدیم علاقمندان می‌شود:

بخش ۴۳ از فصل دوازدهم کتاب دستور نامه رابرت قواعد و رویه‌های انجام مذاکره در مجامع مشورتی را توصیف کرده است. ترجمه‌ی این بخش از کتاب با ذکر چند نکته در ادامه تقدیم می‌شود:

این ترجمه از ویرایش دهم کتاب انجام شده که در سال ۲۰۰۰ در ایالت متحد آمریکا منتشر شده است. اما در حال حاضر یازدهمین ویرایش این کتاب که در سال ۲۰۱۱ منتشر شده است باید از سوی سازمان‌ها به عنوان مرجع پارلمانی انتخاب شود. در ویرایش یازدهم چند بخش اضافه شده که به مسائل مستحدثه درحقوق پارلمانی - از جمله قواعد ناظر بر الکترومجامع - پاسخ داده است.

در حالیکه ترجمه‌ی این کتاب سال‌ها پیش تمام شده بود، و همان زمان از طریق وب‌سایت‌های متعددی در اختیار علاقمندان قرار گرفت، آماده سازی کتاب برای چاپ، و به ویژه نمایه‌سازی و ارجاعات درون‌متنی آن روی زمین مانده بود که به همت آقای پرهام رضایی از روی زمین برداشته شده و کتاب با سرعت برای نشر نهایی کاغذی و الکترونیکی آماده می‌شود.

متأسفانه شماره‌ صفحاتی که در این متن به آن‌ها ارجاع شده مربوط به صفحات متن اصلی به زبان انگلیسی است و برای خواننده - به جای کمک - اسباب دردسر خواهد بود. برخی از شماره‌ها نیز به سایر بخش‌های کتاب ارجاع می‌دهند و برای فهم مطالب لازم است مطالب ارجاع شده در صفحات و بخش‌های دیگر کتاب را حتماً خواند.

برای قرائت سایر بخش‌های کتاب به صفحه‌ی فهرست مطالب کتاب در اینجا مراجعه کنید.

برخی از پر مصرف‌ترین قواعد کتاب دستورنامه رابرت به زبان ساده‌تر در خلاصه‌ی این کتاب تشریح شده است. برای خواندن خلاصه دستورنامه رابرت می‌توانید به اینجا مراجعه کنید.

هر سؤالی در مورد دستورنامه رابرت و کارگاه‌های آموزش این قواعد داشتید، با دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها)‌ تماس بگیرید.

و اما ترجمه‌ی بخش ۴۳ کتاب:

ويرايش دهم كتاب «رابرتز رولز آو اوردر» [4] (دستورنامه رابرت)‌ كه در سال ۲۰۰۰و در حدود ۸۰۰ صفحه در ايالات متحد آمريكا منتشر شده، تمام قواعد و رويه‌‌هاي پيش‌گزيده‌ي اداره‌ي انواع مجامع تصميم‌گيري و سازمان‌ها و انحمن‌هاي دموكراتيك را به صورت جامع و كامل تشريح كرده است. ريشه‌ي اين قواعد، به دولت‌‌شهر‌هاي يونان باستان مي‌رسد. سنت‌هاي دموكراسي يونان به روم منتقل شد و برخي از آن‌ها در دوران چهار صد ساله‌ي حكومت امپراتوري رم بر بريتانيا، با سنت‌هاي قبيله‌اي آنگلوساكسون‌ها در آميخت. اما بخش اصلي قانون عرفي پارلماني طي حدود هشتصد سال در پارلمان‌هاي انگلستان ساخته و پرداخته شد و از آنجا به مهاجر نشين‌هاي قاره‌ي جديد انتقال يافت.

به دليل حضور مهاجر نشينان غيرانگليسي تبار در ايالات متحد آمريكا و شكل‌گيري سنت‌هاي متفاوت پارلماني در ايالات مختلف آن كشور، مكتوب كردن و نشر اين قواعد در آمريكا ضرورت پيدا كرد. توماس جفرسو نخستين رئيس مجلس سنا و معاون رئيس جمهور ايالات متحد آمريكا نخستين نگارش اين قواعد را با عنوان «راهما» براي استفاده در مجلس سناي آمريكا مكتوب كرد. بعدها، هنري مارتين رابرت براي نخستين بار روايتي از اين قواعد را براي استفاده در انواع سازمان‌هاي انتخابي و مجامع تصميم‌گيري گردآوري و در سال ۱۸۷۶ منتشر ساخت. اين كتاب به همت همسر، عروس، پسر و نوه‌ي هنري مارتين رابرت به صورت مرتب مورد بازنگري قرار گرفته است و به خاطر روزآمدسازي مستمر، از سوي بيش از هشتاد درصدانجمن‌ها و سازمان‌هاي دموكراتيك در كشورهاي توسعه‌يافته، به عنوان «مرجع پارلماني» مورد استناد قرار مي‌گيرد و طبق قواعد آن اداره مي‌شوند. براي مطالعه بيشتر در اين زمينه‌ها به پيشگفتار اين كتاب دراينجا مراجعه فرماييد.

ويرايش دهم اين كتاب كه زير نظر هنري مارتين رابرت سوم و با همكاري گروهي از وكلاي پارلماني، مورد تجديد نظر قرار گرفته بود، از سال‌ها پيش به فارسي ترجمه شد و از طريق وب‌سايت‌هاي مختلف در اختيار علاقمندان قرار گرفت و قرار بود نسخه كاغذي آن نيز از سوي نشر اختران منتشر شود به دلايلي كه مسؤليت‌ آن‌ها بر عهده مترجم است به عقب افتاد تا اينكه سرانجام تصميم گرفته شد ترجمه‌ي ويرايش يازدهم اين كتاب كه در سال ۲۰۱۱ در ایالات متحده انتشار یافت، به صورت کاغذی در اختیار علاقمندان قرار بگیرد. به اين ترتيب، علاقمندان بايد عنايت داشته باشند كه نسخه اصلي فارسي اين كتاب، ترجمه ويرايش يازدهم خواهد بود كه مي‌توانند آن را به عنوان مرجع پارلماني سازمان‌هاي متبوع خود انتخاب و تصويب كنند. براي كسب اطلاع از تغييرات ويرايش يازدهم نسبت به ويرايش دهم به اينجا مراجعه فرماييد.

با عنايت به اين توضيح‌هاست كه فهرست مطالب ترجمه غيرنهايي ويرايش دهم دستورنامه رابرت در ادامه تقديم مي‌شود: