به نظر می‌رسد، انجمن در دست تأسیس «گسترش سواد دموکراسی» در ۳۰ امین نشست هفتگی خود که ساعت ۵ بعد از ظهر روز پنجشنبه ۶ دی ۱۴۰۳ به صورت حضوری در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (کادرها) برگزار شد، وارد مرحله‌ تازه‌ای از حیات سازمانی خود شده باشد. این مرحله از فعالیت این انجمن چه ویژگی‌هایی دارد؟ بنیان‌گذاران این انجمن در دست تأسیس در این مرحله با چه وظایفی مواجه خواهند شد؟ و فعالان اجتماعی پروفشنال که ترویج قواعد نسبتاً پیچیده دموکراسی و کسب و ارتقای مهارت بازی گروهی در چارچوب این قواعد را پیش‌شرط برساختن دموکراسی حقیقی می‌دانند، در قبال این جریان چه مسئولیت‌هایی بر عهده دارند؟ نوشته‌ای که در ادامه می‌آید، به اختصار به همین مسائل می‌پردازد:

سی و چهارمین دفتر «خاطرات زیرخاکی» ویژه آذر ماه ۱۴۰۳ در ۲۴۶ صفحه با پیشگفتاری با عنوان «تأسیس انجمن اصلی برای رفع معضل اصلی» منتشر شد. در بخشی از پیشگفتار این دفتر، «معضل اصلی» از منظر «جهش فرهنگی» به این شرح تعریف شده است:

از منظر «جهش فرهنگی» و در پرتو علم حقوق پارلمانی، معضل اصلی این است که انواع جوامع ماقبل مدرن و سنتی در ایران، طی تاریخ چند هزار ساله‌ی خود، با شرایط اقلیمی این سرزمین، در هماهنگی طبیعی تعامل می‌کردند. اما سرریز مناسبات مدرن، ناخواسته، تمام آن جوامع را شخم زد و اکنون، انواع جوامع ایرانی در دوران برزخی گذار از ماقبل مدرن به مدرن دست و پا می‌زنند. معضل اصلی این است و «دستورنامه رابرت» قواعد عقلی و منطقی ساخت جوامع مردم خودقانون‌گذار را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد. در نتیجه، راه حل این معضل نیز فرا گرفتن مهارت نسبتاً‌ پیچیده ساخت جوامع مدرن بر ویرانه‌های جوامع فروپاشیده‌ی ماقبل مدرن است.

در نخستین بند پیشگفتار سی و چهارمین دفتر «خاطرات زیرخاکی»، «جهش فرهنگی» این طور تعریف شده است:

«جهش فرهنگی» به معنای «تلاش دسته‌جمعی گروهی از فعالان سیاسی و اجتماعی پروفشنال برای آموزش، تمرین و ترویج سواد دموکراسی (دستورنامه رابرت) و کسب مهارت‌های لازم برای بازآفرینی جوامع شبه‌مدرن‌ و تأسیس جوامع مردم‌ خودقانون‌گذار (دموکراسی حقیقی)» است.

و آخرین جمله پیشگفتار:

انجمن اصلی، قرار است، گوش شیطان کر، رهبری روند اصلاحات ساختاری در این معنا را تأمین کند. موفق خواهد شد؟

خاطر نشان می‌شود قرار است از گروه بزرگی از فعالان سیاسی اجتماعی که به نحوی با قواعد دموکراسی آشنا شده‌اند، دعوت شود تا به عنوان بنیان‌گذاران انجمن اصلی در مجمع مؤسس این انجمن شرکت کنند. اما در مورد بهترین و مناسب‌ترین روش سازمان‌دهی به مجمع بینان‌گذاران انجمن اصلی، ابهامات و اختلاف نظراتی بین اعضای کمیته برگزاری مجمع مؤسس انجمن اصلی وجود داشت. مذاکره و مشورت در باره همین نظرات متفاوت سبب شد تا روش بهینه‌ای برای برگزاری نخستین نشست مجمع مؤسس انجمن اصلی کشف شود و به همین خاطر، پیشگفتار سی و چهارمین دفتر خاطرات زیرخاکی به تشریح همین دستاورد پرداخته است.

علاوه بر این، ‌«جهش فرهنگی» طی آذر ماه ۱۴۰۳ دستاوردهای قابل توجهی داشته است که به صورت مشروح در سی و چهارمین دفتر «خاطرات زیرخاکی» روایت شده است؛ از جمله: نشست‌های هفتگی اجلاس مؤسس انجمن گسترش سواد دموکراسی، نشست‌های سازمان حامیان تأسیس انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا، مدیریت طرح بازآفرینی انجمن تخصصی کودک و رسانه، نشست‌های انجمن خانه مانا، نشست‌های تأسیسی گروه «ستاره»، و برگزاری نخستین نشست هسته اولیه گروه حامیان «کنفدراسیون ان‌جی‌او‌های توسعه‌گرا». هر یک از این نشست‌ها، به مثابه یک «آزمون» برای کشف روش‌های بهترِ ساخت جوامع مردم خودقانون‌گذار، به غنای هرچه بیشتر گفتمان «جهش فرهنگی» مدد رسانده‌اند.

فهرست مطالب سی و چهارمین دفتر خاطرات زیرخاکی، ویژه آذر ۱۴۰۳،‌ در ادامه این نوشته تقدیم می‌شود.

خاطر نشان می کند: متن پی‌دی‌افی کتاب‌های «کادرها»، که نقش نشریات آموزشی کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت را ایفا می‌کنند، رایگان یا همت عالی است. علاقمندانی که بخواهند بابت دریافت کتاب‌ها و کمک به تداوم «جهش فرهنگی» مبلغی پرداخت کنند، می‌توانند کمک‌های خود را به شماره‌ی حسابی که تقدیم می‌شود واریز کنند.

مبالغ دریافتی زیر نظر هیأت امنای دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (کادرها)‌هزینه خواهد شد. سرکار خانم طاهره نقی‌ئی، و آقایان علی‌ اصغر تک‌دهقان، کمال حسینی، شهرام حلاج، عبدالفتاح سلطانی، سهیل فاضلی و علیرضا هاشمی، اعضای هیأت امنا هستند که بر نحوه هزینه‌ کردن کمک‌های مالی دریافتی، طبق اصولی که اعلان خواهد شد، نظارت خواهند کرد و گزارش دخل و خرج وجوه دریافتی را به صورت علنی منتشر خواهند کرد.

علاقه‌مندانی که تمایل دارند کتاب‌های کادرها را دریافت کنند می‌توانند با شماره تلفن‌های ۸۸۹۱۱۰۱۷ و ۰۹۳۵۶۵۲۸۶۱۱ (دفتر کادرها) تماس بگیرند یا پیام بگذارند تا متن الکترونیکی یا کاغذی کتاب به آنان تقدیم شود.

فهرست مطالب سی و چهارمین دفر خاطرات زیرخاکی را در ادامه مرور کنید:

به درخواست مسئول کمیته برگزاری مجمع بنیان‌گذاران «انجمن اصلی»، نشست فوق‌العاده این کمیته، ساعت ۲ بعد از ظهر روز دوشنبه ۲۶ آذر ماه ۱۴۰۳، به صورت حضوری در دفتر کادرها دعوت به دستور شد.

دستورجلسه پیشنهادی این نشست، علاوه بر استماع گزارش مسئول «کمیته برگزاری» در باره‌ی اقدامات انجام شده برای شناسایی و آموزش کادرهای جدیدی که می‌توانند برای عضویت در مجمع بنیان‌گذاران انجمن اصلی دعوت شوند، بررسی نقش «انجمن اصلی» در آینده ایران، به ویژه، با توجه به تحولات اخیر در سطح منطقه بود.

خاطر نشان می‌شود ایده تأسیس انجمنی با نام موقت «انجمن اصلی» محصول برگزاری کارگاه «هم‌اندیشی عرف پارلمانی» بود که نخستین نشست آن با شرکت ۱۱ نفر از فعالان اجتماعی، ساعت ۷ بامداد روز یکشنبه ۱۷ اردیهبشت ماه ۱۳۹۱ در سالن هیئت مدیره انجمن شرکت‌های ساختمانی تهران و به میزبانی آقای مهندس محمد عطاردیان بنیان‌گذار کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران برگزار شد تا ضمن آشنایی با قواعد مندرج در کتاب دستورنامه رابرت، درباره روش‌های مناسب ترویج این قواعد در فرهنگ ایرانیان همفکری و همکاری کنند. بعد از برگزرای ۴۹ نشست، این کارگاه آموزشی با تصویب یک اساسنامه در چارچوب قواعد دستورنامه رابرت به کار خود خاتمه داد.

همزمان با برگزرای کارگاه‌های «هم‌اندیشی عرف پارلمانی»، ده‌ها کارگاه آموزشی دیگر نیز در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت برای فعالان سیاسی اجتماعی علاقمند برگزار شد و دستاورد مجموعه‌ی آن تجربه‌ها که بعدها با عنوان «تجربه یک جهش فرهنگی» معرفی شد، این بود که بهترین روش آموزش، تمرین و ترویج قواعد مندرج در دستورنامه رابرت (یا سواد دموکراسی) این است که کارورزان علاقمند به کسب مهارت سواد دموکراسی، در روند تأسیس یک انجمن تمرینی زیر نظر مربی پارلمانی شرکت کنند.تا بتوانند به صورت دسته‌جمعی قواعد این بازی پیچیده گروهی را تمرین کنند و مهارت بازی در چراچوب این قواعد را به تدریج کسب کنند و آن را ارتقا بخشند.

با توجه به همین جمع‌بندی بود که این گروه از فعالان اجتماعی، نخستین نشست دوره دوم فعالیت خود را ، ساعت ۱۱ صبح روز یکشنبه ۱۹ اسفند ۱۳۹۷در سالن هیئت مدیره انجمن شرکت‌های ساختمانی تهران، با این رویکرد برگزار کرد که «روش مناسب برای آموزش قواعد دستورنامه رابرت، تأسیس و اداره یک سازمان بر اساس همین قواعد است. در نتیجه کافی است یک نفر که با این قواعد به خوبی آشنا باشد، مدیریت جلسات را برعهده بگیرد (نقل از صورتجلسه همین نشست).

گروه ۱۲ نفره (یک نفر به آن اضافه شده بود) در دومین مرحله از فعالیت خود ۵۰ نشست ماهانه در چارچوب قواعد «سواد دموکراسی» (دستورنامه رابرت) برگزار کرد و ضمن تدوین اسناد مورد نیاز برای تأسیس انجمنی با نام موقت «انجمن اصلی»، از تعداد قابل توجهی از فعالان اجتماعی علاقمند که از طریق شرکت در کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت ـ کم‌وبیش ـ با این قواعد آشنا شده بودند دعوت کرد تا به عنوان مهمان در نشست‌های ماهانه این گروه شرکت کنند تا بعداً به عنوان بنیان‌گذاران انجمن اصلی در مجمع مؤسس آن دعوت شوند.

گروه ۱۲ نفره که بعدها به عنوان گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی شناخته شد، در ۴۹‌امین نشست ماهانه خود که روز سه‌شنبه ۲۹ فروردین ۱۴۰۲ برگزار شد، کمیته‌ای سه نفره متشکل از آقایان داود حسین (مخبر کمیته) و محمدحسین بنی‌اسدی و مهدی جمالی بحری را برای برگزاری مجمع بنیان‌گذاران انجمن اصلی منصوب کرد و در ۵۰‌امین نشست خود که به صورت فوق‌العاده روز سه‌شنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۳ به صورت حضوری/الکترونیکی در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه راربرت برگزار شد، به این کمیته اختیار داد تا مجمع بنیان‌گذاران انجمن اصلی را: «در هر زمان و در هر مکان و به هر نحو که در راستای تحقق هدف‌های گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی تشخیص داد، برگزار کند و هرگاه در این تشخیص خود دچار تردید شد، نسبت به برگزاری مجمع فوق‌العاده گروه حامیان برای کسب تکلیف اقدام کند».

لازم به یادآوری است که هدف اعلام شده «انجمن اصلی‌» سه وجهی است:

۱. آموزش، تمرین و ترویج قانون عام پارلمانی ـ آنطور که در دستورنامه رابرت تشریح و تبیین شده است ـ در جریان تأسیس و مدیریت این انجمن؛
۲. شناسایی مشکلات ساختاری سازمان‌های موجود در پرتو علم حقوق پارلمانی
۳. کسب مهارت‌های لازم برای اصلاح مشکلات مربوطه در سازمان‌ها و تلاش برای بهبود وضعیت موجود بر اساس مهارت‌های کسب شده

گفتنی است که به رغم تأخیر در برگزاری مجمع بنیان‌گذاران انجمن اصلی، «جهش فرهنگی» به مثابه تلاش دسته‌جمعی گروهی از فعالان اجتماعی سیاسی علاقمند به گسترش سوداد دموکراسی (دستورنامه رابرت) ـ به صورت زیرخاکی و دور از چشم رسانه‌ها ـ به فعالیت‌های آموزشی، تمرینی و ترویج خود ادامه داده است. با این همه، چرا برگزاری مجمع بنیان‌گذاران انجمن اصلی، این اندازه با تأخیر مواجه شده است؟ چه عواملی در این تأخیر مؤثر بوده‌اند؟ برای رفع این موانع چه باید کرد؟

قرار بود همین مسائل در دومین نشست کمیته برگزاری مجمع مؤسس انجمن اصلی مورد بررسی قرار بگیرد. نتیجه؟

آن چه که در ادامه می‌آید، گزارش مباحث مطرح شده در این نشست است که مطالعه آن به تمام کسانی که درپی انجام اصلاحات ساختاری ـ به معنای حقیقی کلمه ـ هستند، توصیه می‌شود:

در ضمن، کسانی که مایلند با تاریخچه گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی آشنا شوند می‌توانند متن پی‌دی‌افی کتاب روزشمار رویدادها: جریان اصلی؛ گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی را مرور کنند.

به درخواست مسئول برگزاری اجلاس مجمع موسس انجمن اصلی، شامگاه روز چهارشنبه ۲۱ آذر ماه ۱۴۰۳، دو نفر از اعضای کمیته برگزاری اجلاس مجمع مؤسس انجمن اصلی در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) نشستی برای مشورت در مورد زمان و نحوه برگزاری نخستین نشست اجلاس مؤسس انجمن اصلی برگزار کردند.

خاطر نشان می‌کند آقایان مهدی جمالی بحری و دکتر محمد بنی‌اسدی، دبیرکل نهضت آزادی، و داود حسین، مترجم کتاب دستورنامه رابرت و مربی این قواعد، اعضای این کمیته هستند که روز سه‌شنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ و در ۴۹‌امین نشست گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی برای همین منظور منصوب شده‌اند.

گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی ۱۲ نفر از فعالان اجتماعی هستند که از روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ در نشست‌های کارگاه «هم‌اندیشی عرف پارلمانی»، به میزبانی آقای مهندس محمد عطاردیان، بنیان‌گذار کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران،‌شرکت کردند تا ضمن آشنایی با قواعد دستورنامه رابرت، نسبت به روش به کارگیری این قواعد در فرهنگ معاصر ایران نیز، هم‌اندیشی و همکاری کنند. اعضای همین گروه، دومین مرحله از فعالیت خود را با عنوان «گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی» روز یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۸، به میزبانی آقای دکتر مصطفی معین بنیان‌گذار انجمن ایرانی اخلاق در علوم و فناوری در دبیرخانه این انجمن برگزار کردند. هدف این مرحله از فعالیت این گروه،‌ تأسیس نخستین انجمن ایرانی براساس قانون عام حاکمیت مردم (به روایت دستورنامه رابرت) با هدف سه‌گانه زیر است:
۱. آموزش، تمرین و ترویج قانون عام پارلمانی ـ آنطور که در دستورنامه رابرت تشریح و تبیین شده است ـ در جریان تأسیس و مدیریت این انجمن؛
۲. شناسایی مشکلات ساختاری سازمان‌های موجود در پرتو علم حقوق پارلمانی
۳. کسب مهارت‌های لازم برای اصلاح مشکلات مربوطه در سازمان‌ها و تلاش برای بهبود وضعیت موجود بر اساس مهارت‌های کسب شده [2]

خاطر نشان می‌شود قرار است اعضای بنیان‌گذار انجمن اصلی از میان کسانی دعوت شوند که طی ۱۵ سال گذشته، به نحوی با دستورنامه رابرت آشنا شده‌اند که در نتیجه آن می‌توانند «مشکل‌ اصلی و راه حل اصلی»‌ را، در پرتو علم حقوق پارلمانی به صورت شهودی درک کنند و در نتیجه، از آنان انتظار می‌رود عزم خود را برای حل مشکلی اصلی از طریق راه حل اصلی با تأسیس انجمن اصلی جزم کرده باشند.

در نشست اعضای کمیته برگزاری اجلاس مجمع مؤسس انجمن اصلی که تا ساعت ۲۲ و ۳۰ دقیقه چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۴۰۳ادامه یافت،‌ برخی از مسائل مرتبط به برگزاری مجمع مؤسس انجمن اصلی مورد بررسی قرار گرفت که گزارش آن در ادامه تقدم می‌شود:

منظور از انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا، جوامعی است که با حضور تمام اهالی یک شهر و روستا، برای تصمیم‌گیری درباره مشاعات و فضاهای عمومی همان شهر و روستا تشکیل می‌شود و «جوامع مردم خود‌قانون‌گذار» یا «حکومت‌های محلی» هم نامیده می‌شوند.

تأسیس و اداره چنین جوامعی، به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد. اما حتی هنگامی که بسیاری از شرایط آماده باشد، به کسانی نیاز است که عزم خود را برای تأسیس چنین جوامعی جزم کرده باشند و مهارت لازم برای این کار را کسب کرده باشند و به خصوص اعتبار کافی برای جلب اعتماد مردم را نیز آفریده باشند.

سازمان حامیان تأسیس انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا با این هدف تشکیل می‌شود که روند تأسیس و اداره انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا را در سراسر کشور، تسهیل و تسریع کند.

انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا قرار است طبق قواعد تشریح شده در دستورنامه رابرت و به خصوص بر اساس تجربه‌هایی که طی ۱۵ سال اخیر از به کارگیری این قواعد در انواع مجامع ایرانی کسب شده است، تأسیس و اداره شوند.

کنوانسیونی که با حضور نمایندگان این انجمن‌ها در سطح ملی تشکیل خواهد شد، اگر طبق قواعد قانون عام حاکمیت مردم (دستورنامه رابرت) تشکیل شود، رکنی است که مشروعیت خواهد داشت تا بر اساس خواست انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا، قانون اساسی مورد توافق مردم را تدوین کند و در انجمن‌های عضو به تصویب برساند.

می‌توان اطمینان یافت نظام سیاسی‌ای که به این ترتیب تأسیس می‌شود، خواهد توانست تمام اختلاف‌های موجود در جوامع امروزی را ـ که امری طبیعی، لازم و مفید است ـ به بهترین شکل ممکن مدیریت کند.

با توجه به همین نکات است که اهمیت سازمان در دست تأسیس حامیان انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا آشکار می‌شود.

گفتنی است در دهمین نشست اجلاس مؤسس این سازمان، که ساعت ۲۰ روز شنبه ۱۷ آذر ۱۴۰۳ به صورت الکترونیکی برگزار شد، شرایط عضویت در این سازمان به تصویب رسید. آنچه در ادامه می‌آید، به همین موضوع پرداخته است:

در بیست و هفتمین نشست اجلاس مؤسس «انجمن گسترش سواد دموکراسی» که عصر روز پنجشنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۳ به صورت حضوری و الکترونیکی در دفتر کادرها برگزار شد، ماده ۳ اساسنامه این انجمن در دست تأسیس، به شرح زیر به تصویب رسید:

ماده ۳: عضویت
هر کس که آزمون ۳۰۰ سئوال آموزشیِ دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) را با موفقیت طی کرده باشد و با امضای این سند، نسبت به مفاد آن متعهد شود، عضو انجمن خواهد بود.

خاطر نشان می‌شود، منظور از «۳۰۰ سئوال آموزشی» جزوه‌ای است حاوی ۳۰۰ سئوال که بر اساس مطالب عمومی کتاب دستورنامه رابرت تدوین شده است و به هر کس که بتواند به ۱۰۰ سئوال که به صورت گزافی از میان این ۳۰۰ ستوال انتخاب خواهد شد، پاسخ درست بدهد، گواهی قبولی در این آزمون داده خواهد شد.

هدف انجمن گسترش سواد دموکراسی نیز «آموزش، تمرین و ترویج سواد دموکراسی (دستورنامه رابرت) در انواع مجامع تصمیم‌گیری و تربیت کادرها برای تحقق این هدف» تعیین شده است.

علاقمندانی که مایلند عضوِ بنیان‌گذار این انجمن شوند می‌توانند از طریق شماره تلفن ۰۹۹۲۳۳۹۳۱۸۶ با خانم روژیا وثوقی، و شماره تلفن ۰۹۱۰۹۱۱۶۲۳۳ با آقای جمشید ایرانی؛ اعضای گروه حامیان تأسیس این انجمن تماس بگیرند و ساعت ۵ بعد از ظهر روزهای پنجشنبه، در نشست‌های حضوری و الکترونیکی اجلاس مؤسس این انجمن شرکت کنند.

در ادامه، ضمن تقدیم فایل پی‌دی‌افی ۳۰۰ سئوال آموزشی، و لینک فایل صوتی بیست و هفتمین نشست اجلاس مؤسس انجمن گسترش سواد دموکراسی،‌ مهم‌ترین نکات مطرح شده در این نشست، به صورت مختصر توضیح داده می‌شود:

به نظر بنیان‌گذاران انجمن در دست تأسیس «گسترش سواد دموکراسی»، منظور از اصطلاح «سواد دموکراسی»، مجموعه قواعد و رویه‌های تشکیل و اداره انواع مجامع تصمیم‌گیری است که به مثابه یک «منطومه حقوقی» در کتاب دستورنامه رابرت تشریح و تبیین شده است. مردمی که طبق این قواعد و رویه‌ها «جامعه» تشکیل دهند، مهارت آن را دارند که قوانین ناظر بر خودشان را، طبق قواعد مورد توافق خودشان، تدوین و تصویب کنند و هرگاه لازم تشخیص دادند، آن‌ها را اصلاح کنند و روزآمد سازند. به چنین جوامعی «جوامع مردم خودقانون‌گذار» یا «دموکراسی حقیقی» گفته می‌شود.

هدف اعلام شده انجمن در دست تأسیس «گسترش سواد دموکراسی»: آموزش، تمرین و ترویج سواد دمکراسی (دستورنامه رابرت) در انواع مجامع تصمیم‌گیری و تربیت کادرها برای تحقق این هدف است.

مانند تمام جامعه/انجمن/سازمان‌هایی که در چارچوب «جهش فرهنگی»، در دفتر کارگاه های آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) تأسیس می‌شوند، بنیان‌گذاران این انجمن نیز موافقت کرده‌اند که روند تأسیس این انجمن، طبق قواعد مندرج در دستورنامه رابرت چلو برود و در جریان تأسیس انجمن، سایر قواعد مندرج در کتاب دستورنامه رابرت نیز به بنیان‌گذاران آموزش داده شود. به همین خاطر، تمام نشست‌های اجلاس مؤسس انجمن در دست تأسیس «گسترش سواد دموکراسی»، یک کارگاه آموزش و تمرین قواعد و سواد دموکراسی نیز محسوب می‌شود.

گفتنی است تمام مطالب ارایه شده در نشست‌های این کارگاه‌ ضبط شده و لینک‌ آن‌ها در اختیار علاقمندان گذاشته شده است.

در ادامه، و ضمن تقدیم لینک فایل‌های صوتی نشست‌های ۲۵امین و ۲۶‌امین اجلاس مؤسس انجمن گسترش سواد دموکراسی، مطالب ارایه شده در این دو نشست،‌ فهرست‌وار معرفی می‌شود:

لینک ۲۵امین نشست اجلاس مؤسس انجمن گسترش سواد دموکراسی:
https://drive.google.com/file/d/1M0E9TOKl6Kd4yF1Q_o03SqhudqHHBhd9/view?usp=drive_link

لینک ۲۶امین نشست اجلاس مؤسس انجمن گسترش سواد دموکراسی:
https://drive.google.com/file/d/1ILS3Cn47tOl8Ok-UmUE8QKgpAxrAJKzX/view?usp=drive_link

و اما خلاصه مطالب:

از یک منظر می‌توان گفت نهمین نشست «سازمان موقت حامیان»، که ساعت ۲۰ روز شنبه ۳ آذر ۱۴۰۳ به صورت الکترونیک دعوت به دستور شد، گفتمان «جهش فرهنگی» را یک گام دیگر به سوی این جمع‌بندی تئوریک نزدیک‌تر کرد که بیرون کشیدن ایران از چاه عقب‌ماندگی، به قول مولوی، به «شیران خدا» نیاز خواهد داشت و «همرهان سست عناصر»، جز اسباب دل‌گرفتگی نخواهند بود.

در عرصه‌ی مبارزه سیاسی، تئوری معروفی وجود دارد که معتقد است «سازمان سیاسی»، در جوامع استبدادی، باید متشکل از کادرها و مبارزان پروفشنال و حرفه‌ای باشد..این تئوری، درستی خود را در جریان مبارزات ضد استبدادی در روسیه دوران تزاری، نشان داد. اما حکومتی که رزمندگان عضو آن سازمان اکثریت (بلشویک)، بعد از کسب قدرت سیاسی برپاداشتند، چنان مخوف و سرکوب‌گر از آب درآمد، که بسیاری از رزمندگانی که در جوامع ماقبل دموکراتیک علیه استبداد‌های سیاسی مبارزه می‌کردند و می‌کنند، نسبت به درستی آن تئوری دچار تردید شدند.

اما، آشنایی عمیق تر با قواعد مندرج در کتاب دستورنامه رابرت، به مثابه یک منظومه حقوقی، می‌تواند به مبارزان پروفشنال کمک کند تا کاستی‌های تئوری لنینی حزب را برطرف سازند و سازمان‌هایی متشکل از کادرهای پروفشنال، اما ـ به معنای واقعی ـ دموکراتیک، ایجاد کنند.

از این منظر، به نظر می‌رسد که مشکل تئوری لنینی «حزب» این نبود که سازمان مبارزان، باید متشکل از حرفه‌ای‌ها باشد، مشکل آن تئودری آن بود که آن مبارزان، از همان ابتدا اعلام کرده بودند که در پی ایجاد دیکتاتوری کارگران و دهقانان هستند و قرائت خاص آنان از همان ایدئولوژی بود که سبب شد محصول کارشان چنان شود که همه از نتایج آن با خبرند.

هدف «سازمان حامیان تأسیس انجمن‌های طراز نوین شهر و روتسا» ـ همانطور که از نام آن پیداست ـ این است که تمام قدرت در اختیار شهروندانی باشد که در انجمن‌های خود به مثابه «جوامع مردم خودقانون‌گذار» سازمان یافته باشند. و هدف این سازمان، فقط تسهیل و تسریع روندی است که به شکل‌گیری «جوامع مردم خودقانون‌گذار» منجر شود.

با این مقدمه است که در ادامه، مهم‌ترین نکات آموزشیِ نهمین نشست اجلاس مؤسس «سازمان حامیان انجمن‌های طراز نوین شهر و روستا»‌، مرور می‌شود:

شواهد فراوانی حاکی از آن است که جامعه ایران، در پی تحولات مولکولی و در مقیاس اقیانوسی، آبستن یک زایمان تاریخی است. آیا کادرهای حاملان «جهش فرهنگی» خواهند توانست به «محتوای»‌ این تحول گریزناپذیر، «صورت» مطلوب را حک کنند؟

از یک منظر، به نظر می‌رسد، محتوای این تحول تاریخی، بازآفرینی جوامع «شبه‌مدرن» باشد که از مشروطه به این سو، ظاهراً بر اساس قانون‌ اساسی یا اساسنامه تأسیس شده‌اند، اما «باطناً» هیئتی اداره شده‌اند.

اگر این تز درست باشد، در آن صورت فقط کادرهای حاملان جهش فرهنگی هستند که به دلیل آشنایی عمیق با علم حقوق پارلمانی می‌توانند، به صورت شهودی، کاستی‌هایی را فهم کنند،‌ که راه حل‌ آن‌ها نیز چیزی جز بازآفرینی جوامع مدرن از جوامع شبه‌مدرن نیست. و برای این کار لازم است فرهنگ سازمانی از هیئتی به مدرن متحول شود. پیشگفتار سی و سومین کتاب ماهِ «خاطرات زیرخاکی»، ویژه آبان ۱۴۰۳، که امروز اول آذر، در ۲۸۱ صفحه منتشر شد، به همین موضوع پرداخته است.

گفتنی است که در طول آبان ماه ۱۴۰۳،‌ علاوه برای روندهای متعددی که در چارچوب «تجربه یک جهش فرهنگی» برای ساختن جوامع مدرن بر اساس علم حقوق پارلمانی در دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت جریان داشته است، و قصه‌ی تمام آن‌ها با جرئیات در سی و سومین دفتر خاطرات زیرخاکی روایت شده است، روند بازآفرینی انجمن تخصصی کودک و رسانه هم کلید خورد و پیشگفتار این شماره «خاطرات زیرخاکی»، به همین دلیل، به موضوع بازآفرینی جوامع شبه‌مدرن اختصاص داده شد.

فهرست مطالب سی و سومین دفتر «خاطرات زیرخاکی» در ادامه همین نوشته تقدیم شده است.

خاطر نشان می کند: متن پی‌دی‌افی کتاب‌های «کادرها»، که نقش نشریات آموزشی کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت را ایفا می‌کنند، رایگان یا همت عالی است. علاقمندانی که بخواهند بابت دریافت کتاب‌ها و کمک به تداوم «جهش فرهنگی» مبلغی پرداخت کنند، می‌توانند کمک‌های خود را به شماره‌ی حسابی که تقدیم می‌شود واریز کنند.

مبالغ دریافتی زیر نظر هیأت امنای دفتر کارگاه‌های آموزش دستورنامه رابرت (کادرها)‌هزینه خواهد شد. سرکار خانم طاهره نقی‌ئی، و آقایان علی‌ اصغر تک‌دهقان، کمال حسینی، شهرام حلاج، عبدالفتاح سلطانی، سهیل فاضلی و علیرضا هاشمی، اعضای هیأت امنا هستند که بر نحوه هزینه‌ کردن کمک‌های مالی دریافتی، طبق اصولی که اعلان خواهد شد، نظارت خواهند کرد و گزارش دخل و خرج وجوه دریافتی را به صورت علنی منتشر خواهند کرد.

علاقه‌مندانی که تمایل دارند کتاب‌های کادرها را دریافت کنند می‌توانند با شماره تلفن‌های ۸۸۹۱۱۰۱۷ و ۰۹۳۵۶۵۲۸۶۱۱ (دفتر کادرها) تماس بگیرند یا پیام بگذارند تا متن الکترونیکی یا کاغذی کتاب به آنان تقدیم شود.

و اما فهرست مطالب این دفتر:

تجربه تأسیس گروه «ستاره» می‌تواند الگویی باشد برای تمام «افراد» کارآفرین و با اراده‌ای که مایلند با دعوت از دوستان و آشنایان قابل اعتماد خود،‌ «حلقه»‌ی یک شبکه‌ی سراسری ایجاد کنند تا بتوانند با کمک هم و در هماهنگی با هم، ایران را ـ که از مدارسه توسعه خارج شده است - از چاه توسعه‌نیافتگی بیرون بکشند. این نوشته به اختصار، به تشریح تجربه تأسیس گروه «ستاره» می‌پردازد که دهمین نشست اجلاس مؤسس آن، ، ساعت ۳ بعد از ظهر روز جمعه ۱۸ آبان ماه ۱۴۰۳ در دفتر کادرها برگزار شد.

گروه «ستاره» به همت یک کارآفرین نیکوکار که در عرصه ساخت مدرسه در مناطق محروم کشور فعالیت‌های گسترده دارد، در دست تأسیس است. هدف ضمنی بنیان‌گذار اولیه این گروه ـ که مایل نیست نامش عنوان شود ـ این است که این گروه، بر اساس تجربه‌های به کارگیری قواعد دستورنامه که طی ۱۵ سال گذشته و در جریان «تجربه یک جهش فرهنگی»‌ کسب شده‌‌اند، بنیان گذاشته شود.

در حال حاضر کسانی که تمایل دارند برای تحقق هرهدف اجتماعی یک «جامعه/انجمن/سازمان» ایجاد کنند، معمولاً طبق عرف جاری، یا طبق دستورالعمل‌های سازمان‌های حاکمیتی، دست به اقدام می‌زنند و نتیجه کار آنان همین است که مشاهده می‌شود: به خاطر عدم آشنایی کامل با قواعد نسبتاً پیچیده‌ی تأسیس جوامع مدرن، به صورت هیئتی عمل می‌کنند و در همان گام‌های اولیه، و بعد از بروز اختلافاتی که در هر جمع انسانی طبیعی و اجتناب‌تاپذیر است، با مشکلاتی مواجه می‌شوند که معمولاً گروه را از هم می‌پاشاند و به ناچار فروغ ستاره، پیش از طلوع غروب می‌کند.

بدیهی است سازمان‌های حاکمیتی که به بوروکراسی ناکارآمد دولتی وابسته‌ هستند به حیات مومیایی خود ادامه می‌دهند و از قِبَل مکیدن سرمایه عمومی که تقریباً به طور کامل در کنترل حکومت قرار گرفته است، بقای زیان‌بار خود را حفظ می‌کنند.

در شرایطی که کل مردم ایران در میان میدان یک مبارزه فردی اما همه جانبه قرار گرفته‌اند، رویه‌ای که بتواند این تلاش‌های فردی و ملکولی را در حهت یک افق ملی سامان دهد، هر روز بیش از پیش به یک ضرروت مبرم تبدیل می‌‌شود.

نوشته‌ای که در ادامه می‌آید، می‌کوشد به اختصار روند شکل‌گیری گروه‌هایی مثل گروه «ستاره» را، به لحاظ تئوریک تبیین کند و نشان دهد که چطور طلوع چنین ستارگانی، اگر در پهنه‌ی یک کلان‌راهبرد (گراند‌ استراتژی) شکل بگیرند و بتوانند بر فقر تئوریک خود غلبه کنند، در آن صورت می‌توان به امکان اجماع عمومی برای تعیین یک افق ملی امیدوار شد و ابتدا، به مرور و سپس، سیل‌آسا‌، به سمت آن حرکت کرد.