همزمان با برگزاری نخستین نشست نسل اول بنیانگذاران «انجمن اصلی» که عصر روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شد، نشر «اختران» ترجمه فارسی ویرایش دوازدهم کتاب دستورنامه رابرت را با عنوان فرعی «قواعد اداره انواع مجامع تصمیمگیری»، در ۷۰۵ صفحه و با جلد گالینگور منتشر کرد.
هنری مارتین رابرت نخستین ویرایش این کتاب را در سال ۱۸۷۶ در ایالات متحد آمریکا منتشر کرد و به همین خاطر، این کتاب به «دستورنامه رابرت» معروف شد.
بعدها، بازماندگان هنری مارتین رابرت، این کتاب را به صورت پیدرپی ویرایش کردند و این کتاب، به مرور، از یک کتاب ساده حاوی قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیمگیری دموکراتیک، به یک کتاب حقوق تبدیل شد که از منظر علم حقوق پارلمانی، درستی این قواعد را نیز تبیین و استدلال کرده است.
قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیمگیری دموکراتیک، طی قرنها و از طریق آزمون و خطا و بدون طرح قبلی، در پارلمان انگلستان ساخته و پرداخته شد و در قرن هفدهم میلادی از طریق مهاجران انگلیسی به قاره جدید انتقال یافت.
مؤلفان متعددی مجموعه این قواعد را در کتابهای گوناگون گردآوری و تبیین کردهاند،اما دستورنامه رابرت، جامعترین و کاملترین مرجعی است که این قواعد را که قواعد دموکراسی است، گردآوری و تبیین کرده است.
در تدوین دوازدهمین ویرایش کتاب دستورنامه رابرت ۶ متخصص با تخصصهای مختلف نقش داشتهاند. در پیشگفتار این مؤلفان، تاریخچه قواعد دموکراسی و نیز تاریخچه کتاب دستورنامه رابرت به صورت مختصر اما جامع تشریح شده است و خوانندگان فارسیزبان برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه لازم است به پیشگفتار مؤلفان مراجعه کنند.
آنچه در ادامه میآید، به صورت مختصر، تاریخچه ترجمه و انتشار این کتاب را در زبان فارسی روایت میکند:
دفتر «کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت» (دفتر کادرها) از نخستین روز فعالیت خود در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۸۶ به این اصل متعهد شد که ترویج این قواعد در ایران باید حتماُ خارج از قلمرو دولت و بدون اتکا به رانتهای فسادآور و فقط با حمایت مردمی که به ترویج این قواعد باور دارند فعالیت خود را ادامه دهد.
البته، تجربههای دفتر کادرها نشان داده است که دستگاههای دولتی بسیار فشلتر از آن هستند که بتوانند حتی از ارایه خدمات رایگان دفتر کادرها نیز بهره ببرند.
طی ۱۳ سال گذشته که دفتر کادرها، از طریق آزمون و خطا و در جریان برگزاری انواع کارگاههای آموزشی میکوشید تا بهترین روشهای ترویج این قواعد را در فرهنگ ایران خلق کند، بسیاری از فعالان سیاسی اجتماعی، با صرف وقت و حضور خود در این کارگاهها، امکان چنین تجربههایی را فراهم آوردند. دفتر کادرها وظیفه خود میداند از تمام این فعالان اجتماعی که بخشی از عمر عزیز خود را صرف تجربه این جهش فرهنگی کردند، قدردانی کند.
خوشبختانه، «جهش فرهنگی» به مرور از حرکت زیرخاکی خود سربیرون میآورد و میرود تا در سطح ملی شاخ و برگ بگستراند.
در چنین شرایطی است که تجهیز دفتر کادرها به نیروهای کارآمد به یک امر حیاتی تبدیل میشود و برای تحقق این هدف، فعالان اجتماعی، علاوه بر اهدا وقت عزیز خود، لازم است از نظر مالی نیز ـ هر اندازه که میتوانند ـ کمک کنند.
این صفحه الکترونیکی، ساعت ۵ بامداد امروز، چهارشنبه، ۲۶ فروردین ماه سال ۱۴۰۴ راهاندازی میشود تا نام کسانی را که به دفتر کادرها کمک مالی میکنند، در جریده عالم برای همیشه ثبت کند.
نام این افراد، در صورتی که موافقت کنند، در اسناد «چهش فرهنگی» و دفتر کادرها برای همیشه باقی خواهد ماند.
به تمام فعالان اجتماعی سیاسی که دغدغه ترویج حاکمیت مردم در چارچوب قانون عام دموکراسی را دارند، یادآوری میشود که کمک آنان، هرچقدر که ناچیز باشد، وقتی جمع شود دریا خواهد شد.
در ادامه نام و مشخصات کسانی که به دفتر کادرها به صورت ماهانه، کمک مالی میکنند، ذکر میشود. این فهرست با افزوده شدن نام هر بک از چراغ افروزان، ویرایش خواهد شد.
دفتر کادرها:
۰۲۱-۸۸۹۱۱۰۱۷
در حاليكه (گوش شيطان كر) ترجمه فارسي معروفترين و جامعترين قواعد مكتوب قانون پارلمان [2] با عنوان «دستورنامه رابرت - قواعد اداره شوراها و انواع مجامع تصميمگيري و سازمانهاي انتخابي» براي چاپ آماده ميشود، لازم بود «اصول زيربنايي قانون پارلمان»، كه ترجمهاش به دليل دشواري به عقب انداخته ميشد، ترجمه شود و در اختيار ناشر قرار بگيرد. برگردان اين متن همراه با جمعبندي تجربههاي مترجم كتاب در اين زمينه در ادامه تقديم علاقمندان ميشود:
تاريخ معاصر ايران، از يك منظر، تاريخ سازمانهاي انقلابي است كه با آرمانهاي بزرگ ايجاد شدند اما به سطح باندهاي قدرت سقوط كردند كه از بين رفتند يا كشور را از بين ميبرند. اگر اين شانس تاريخي نصيب راقم اين سطور نميشد كه در جريان ترجمهي اين كتاب، كم و بيش، با قانون پارلمان آشنا شود، كه محصول تاريخ تمدنهاي عقلگراي روي زمين است، هرگز نميتوانست دركي قابل قبول از ماهيت قدرت در ميان مردمي كسب كند كه در طول تاريخ خود فرصت خلق قواعد ناظر بر خود را نيافتند و به ناگزير، نمايندگان آسمان در زمين تكليف آنان را تقرير ميكردند.
با اطمينان ميتوان پيش بيني كرد تعداد ايرانياني كه حوصله و هاضمه قرائت و درك «دستورنامه رابرت» را داشته باشند، معدود خواهد ماند. اما اين مسؤليت تاريخي نيز بر عهدهي همين افراد خواهد بود كه با فاصلهگيري از رمانتيسيسم روشنفكري دهۀ چهل، اين واقعيت را درك كنند كه ملتشان در چنبره شرايط تاريخياي گرفتاربودهاند كه آنان را از كسب مهارت ساخت روابط انساني محروم ميساخته است. و شكستن اين چنبرهي تاريخي مستلزم دههها تلاش عظيم است كه فقط در پي فرايندهاي جهاني شدن ممكن شده است.
ميتوان حدس زد بيشتر كساني كه «اصول زيربنايي قانون پارلمان» را، كه در ادامه ارايه شده، قرائت ميكنند، با آنها آشنا باشند. اما مترجم كتاب بايد اعتراف كند كه درك كامل و همه جانبهي اين نكته را كه چگونه اين اصول در قالب نظام پيچيدهاي از قواعد و رويههاي دقيق و كاربردي تبلور يافتهاند، مديون سالها تدقيق و تأمل در جمله جمله اين كتاب ميداند كه براي ترجمهاش ميبايست به طور كامل دركشان ميكرد. اكنون با اطمينان ميگويد كه بدون پايبندي خدشهناپذير به اين قواعد و رويهها، هر سازمان انتخابياي از همان ابتدا محكوم است كه در مسير استحاله به باند قدرت جلو برود. . . و اما «اصول زيربنايي قانون پارلمان»: