همزمان با برگزاری نخستین نشست نسل اول بنیانگذاران «انجمن اصلی» که عصر روز چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت (دفتر کادرها) برگزار شد، نشر «اختران» ترجمه فارسی ویرایش دوازدهم کتاب دستورنامه رابرت را با عنوان فرعی «قواعد اداره انواع مجامع تصمیمگیری»، در ۷۰۵ صفحه و با جلد گالینگور منتشر کرد.
هنری مارتین رابرت نخستین ویرایش این کتاب را در سال ۱۸۷۶ در ایالات متحد آمریکا منتشر کرد و به همین خاطر، این کتاب به «دستورنامه رابرت» معروف شد.
بعدها، بازماندگان هنری مارتین رابرت، این کتاب را به صورت پیدرپی ویرایش کردند و این کتاب، به مرور، از یک کتاب ساده حاوی قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیمگیری دموکراتیک، به یک کتاب حقوق تبدیل شد که از منظر علم حقوق پارلمانی، درستی این قواعد را نیز تبیین و استدلال کرده است.
قواعد ناظر بر انواع مجامع تصمیمگیری دموکراتیک، طی قرنها و از طریق آزمون و خطا و بدون طرح قبلی، در پارلمان انگلستان ساخته و پرداخته شد و در قرن هفدهم میلادی از طریق مهاجران انگلیسی به قاره جدید انتقال یافت.
مؤلفان متعددی مجموعه این قواعد را در کتابهای گوناگون گردآوری و تبیین کردهاند،اما دستورنامه رابرت، جامعترین و کاملترین مرجعی است که این قواعد را که قواعد دموکراسی است، گردآوری و تبیین کرده است.
در تدوین دوازدهمین ویرایش کتاب دستورنامه رابرت ۶ متخصص با تخصصهای مختلف نقش داشتهاند. در پیشگفتار این مؤلفان، تاریخچه قواعد دموکراسی و نیز تاریخچه کتاب دستورنامه رابرت به صورت مختصر اما جامع تشریح شده است و خوانندگان فارسیزبان برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه لازم است به پیشگفتار مؤلفان مراجعه کنند.
آنچه در ادامه میآید، به صورت مختصر، تاریخچه ترجمه و انتشار این کتاب را در زبان فارسی روایت میکند:
دفتر «کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت» (دفتر کادرها) از نخستین روز فعالیت خود در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۸۶ به این اصل متعهد شد که ترویج این قواعد در ایران باید حتماُ خارج از قلمرو دولت و بدون اتکا به رانتهای فسادآور و فقط با حمایت مردمی که به ترویج این قواعد باور دارند فعالیت خود را ادامه دهد.
البته، تجربههای دفتر کادرها نشان داده است که دستگاههای دولتی بسیار فشلتر از آن هستند که بتوانند حتی از ارایه خدمات رایگان دفتر کادرها نیز بهره ببرند.
طی ۱۳ سال گذشته که دفتر کادرها، از طریق آزمون و خطا و در جریان برگزاری انواع کارگاههای آموزشی میکوشید تا بهترین روشهای ترویج این قواعد را در فرهنگ ایران خلق کند، بسیاری از فعالان سیاسی اجتماعی، با صرف وقت و حضور خود در این کارگاهها، امکان چنین تجربههایی را فراهم آوردند. دفتر کادرها وظیفه خود میداند از تمام این فعالان اجتماعی که بخشی از عمر عزیز خود را صرف تجربه این جهش فرهنگی کردند، قدردانی کند.
خوشبختانه، «جهش فرهنگی» به مرور از حرکت زیرخاکی خود سربیرون میآورد و میرود تا در سطح ملی شاخ و برگ بگستراند.
در چنین شرایطی است که تجهیز دفتر کادرها به نیروهای کارآمد به یک امر حیاتی تبدیل میشود و برای تحقق این هدف، فعالان اجتماعی، علاوه بر اهدا وقت عزیز خود، لازم است از نظر مالی نیز ـ هر اندازه که میتوانند ـ کمک کنند.
این صفحه الکترونیکی، ساعت ۵ بامداد امروز، چهارشنبه، ۲۶ فروردین ماه سال ۱۴۰۴ راهاندازی میشود تا نام کسانی را که به دفتر کادرها کمک مالی میکنند، در جریده عالم برای همیشه ثبت کند.
نام این افراد، در صورتی که موافقت کنند، در اسناد «چهش فرهنگی» و دفتر کادرها برای همیشه باقی خواهد ماند.
به تمام فعالان اجتماعی سیاسی که دغدغه ترویج حاکمیت مردم در چارچوب قانون عام دموکراسی را دارند، یادآوری میشود که کمک آنان، هرچقدر که ناچیز باشد، وقتی جمع شود دریا خواهد شد.
در ادامه نام و مشخصات کسانی که به دفتر کادرها به صورت ماهانه، کمک مالی میکنند، ذکر میشود. این فهرست با افزوده شدن نام هر بک از چراغ افروزان، ویرایش خواهد شد.
دفتر کادرها:
۰۲۱-۸۸۹۱۱۰۱۷
در صد و ششمین نشست هفتگی انجمن نویسندگان و مترجمان ادبیات پارلمانی (نماپ) که عصر روز دوشنبه ۲ اسفند ۱۴۰۰ به صورت مجازی برگزار شد، منشأ برابری حقوقی شهروندان مورد بررسی قرار گرفت. آنچه که در ادامه میآید گزارشی از آن نشست است که ویرایش اول آن در رسانه واتساپی «گروه حامیان تدارک انجمن اصلی» منتشر شده است.
خاطر نشان میکند گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی، دوازده نفر از شخصیتهای ملی هستند که با حضور آنان نخستین کارگاه آموزش دستورنامه رابرت روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ در سندیکای شرکتهای ساختمانی تهران برگزار شد. از آن تاریخ به بعد، اعضای این گروه از هیچ کمکی برای ترویج قواعد دستورنامه رابرت در ایران دریغ نورزیدند و اکنون نیز به عنوان گروه حامیان تأسیس نخستین انجمن ایرانی در تدارک تأسیس انجمنی هستند که قرار است طبق قواعد دستورنامه رابرت در ایران تأسیس شود و هدف آن نیز ترویج همین قواعد در میان علاقمندان خواهد بود.
در چارچوب انجمن اصلی، تعدادی انجمن ااصلی اختصاصی نیز در دست تأسیس است که به صورت اختصاصی روی قلمروها و حوزههای خاصی تمرکز دارند. رسانه واتساپی «تدارک انجمن اصلی» اخبار و گزارش فعالیتهای این انجمنها را منتشر میکند. نوشتهای که در ادامه میآید بتدا در همین رسانه منتشر شده است:
آنچه که در ادامه تقدیم میشود، پیش از این در رسانهی داخلی «گروه حامیان تأسیس انجمن اصلی» منتشر شده است. در این نوشته، کتاب «تفسیر خط به خط در باره جان ارسطو» برای مخاطبان خاص آن رسانه معرفی شده است که کم و بیش با دستورنامه رابرت آشنا هستند و میکوشند تا بر اساس تجربههای به دست آمده در جریان کارگاههای آموزش دستورنامه رابرت به علاقمندان ایرانی، انجمنهای اختصاصی متعددی درست کنند تا نسبت به رفع کاستیهای تاریخی ناشی از عدم آشنایی ایرانیان با علم و فلسفه حقوق پارلمانی دست به اقدامهای مشخص و هماهنگ بزنند. با این همه، معرفی اجمالی کتاب «تفسیر خط به خط در باره جان ارسطو» میتواند برای تمام ایرانیانی که به تفکر عقلی و در نتیجه به فلسفه علاقمند هستند مفید باشد. به خصوص که این کتاب برای نخستین بار به آنان کمک خواهد کرد که فلسفه ارسطو را به معنای درست کلمه بشناسند که به معنای فهم فلسفه به معنای درست این کلمه نیز خواهد بود.
و اما اصل آن نوشته:
ادامه مطلب مربوط به معرفی وب سایت:
چهارمین و آخرین قسمت از شرح درس خلاصه دستورنامه رابرت برای مخاطبان ایرانی در ادامه تقدیم میشود. یادآوری میشود این مطالب، گزارش مکتوب نکاتی است که در کارگاههای آموزش مقدماتی دستورنامه رابرت برای کادرهای حرفهای سازمان معلمان ایران تشریح شده است. هدف از آن کارگاهها، معرفی مبرمترین و پرمصرفترین و مهمترین قواعد قانون عام پارلمانی بود تا کادرهای حرفهای سازمان معلمان ایران با کلیات قانون عام پارلمانی آشنا شوند تا اگر این قواعد را برای ارتقای کیفیت اداره سازمان خود لازم تشخیص دادند، نسبت به تمرین گروهی این قواعد برای یادگیری آنها تصمیم بگیرند.
آن گروه از فعالان اجتماعی که در زمینه ایجاد انواع جامعه/انجمنهای مختلف تجربه کافی کسب کرده باشند، دریافته اند که این جامعه/انجمنها، به خصوص هنگامی که اعضای آنها همه صاحب رأی و نظر باشند و نتوانند به روش ریش سفیدی و اولیگارشیک خودشان را اداره کنند، به قواعد کامل و جامعی نیاز خواهند داشت تا همه طبق آن قواعد رفتار کنند تا به نتیجه برسند. قانون عام پارلمانی آن قواعد را که به صورت منطقی از روند تصمیمگیری گروهی استنتاج شده است، در اختیار علاقمندان قرار میدهد. با این همه، به دلیل حجیم بودن کتاب دستورنامه رابرت، خلاصهی مطالب آن کتاب در چهار شرح درس مختصر ارایه شده است که میتواند برای فعالان اجتماعی علاقمند و با تجربه مفید باشد.
برای خواندن مقدمه این نوشتهها اینجا را کلیک کنید، و برای خواندن قسمتهای اول، دوم و سوم ارقام مربوطه را کلیک فرمایید و اما قسمت آخر و چهارم این نوشتهها:
سومین قسمت از شرح درس خلاصه دستورنامه رابرت برای مخاطبان ایرانی در ادامه تقدیم میشود. در این قسمت، بخش دیگری از مهمترین پیشنهادهای پارلمانی معرفی میشود. در ادامه، قواعد ناظر بر فرایند کسب صحن و تخصیص صحن، به صورت اجمالی تشریح خواهد شد. فقط مقایسه بین روش نوبت دادن و نوبت گرفتن در عرف جاری با روش کسب صحن و تخصیص صحن در قانون عام پارلمانی کافی است تفاوت نظم بر اساس قانون عادلانه با آشوب/استبدادی که در فرایند اداره مجامع تصمیمگیری ما به صورت مداوم بازتولید میشود، به وضوح آشکار شود.
قسمت پایانی این نبخش از این سلسله مقالات آموزشی به انواع قوانین ناظر بر انجمنها/جامعهها پرداخته است. در این قسمت تعریف جامع و کاملی از اساسنامه/قانون اساسی هر جامعه/انجمن ارایه میشود که کمک میکند معیاری حقوقی برای تمایز بین اساسنامه، آئیننامه و دستورنامه را به خوبی درک کنیم و بر اساس آن قواعد متفاوت ناظر بر این قواعد را به صورت منطقی و استدلالی بفهمیم.
برای مطالعه مقدمه این سلسه مقالات آموزشی اینجا، و برای خواندن بخشهای اول و دوم نیز، روی ارقام مربوطه کلیک کنید. و اما اصل مطلب:
دومین قسمت از شرح درس خلاصه دستورنامه رابرت برای مخاطبان ایرانی در ادامه تقدیم میشود. در این قسمت، نظام رتبهبندی پیشنهادهای پارلمانی، که پیچیدهترین بخش قانون عام پارلمانی است، مرور میشود و نکات تازهتری در این زمینه مطرح خواهد شد. در ادامه، تعداد دیگری از مهمترین پیشنهادهای پارلمانی توصیف شده است. تمام پیشنهادهای پارلمانی، هشت خصوصیت توصیفی استاندارد دارند که سبب میشوند کاربران این پیشنهادها، با کارکرد آنها آشنا شوند و بتوانند در عمل به روش درستی از این پیشنهادهای پارلمانی استفاده کنند. در این قسمت، خصوصیات هشتگانه توصیفی استاندارد پیشنهادهای پارلمانی نیز به اختصار بررسی میشود. پیشنهادهای پارلمانی، همچنین، طی شش مرحله متمایز مطرح، بررسی و تصویب میشوند. این مراحل به بازی پارلمانی ساختار و نظم و ترتیب میبخشد. این مراحل نیز به اجمال در این قسمت معرفی شده است. آخرین بخش این قسمت از این مطالب آموزشی، مهمترین وظایف رئیس جلسه را مورد بررسی قرار داده است که درست بر خلاف نقشی که اکنون رئيسان جلسه در مجامع ایرانی دارند، که ناگزیرند بدون وجود این قواعد عادلانه، به صورت اولیگارشیک جلسات را اداره کنند، حاکی از این است که رئيس جلسه در نقش یک داور و یک قاضی باید عمل کند و همیشه ظاهر بیطرف خودش را به نمایش بگذارد.
حتی مقایسه نقش رئيس جلسه در مجامع تصمیمگیری اولیگارشیک با مجامع تصمیمگیری دموکراتیک نشان میدهد که مجامع تصمیمگیری فعلی ما چقدر با دموکراسی فاصله دارد و در همین مجامع هم، که قرار است تصمیمها به صورت دموکراتیک اتخاذ شود، چطور استبداد در تمام اجزای خود تجدید تولید میشود. . .
برای خواندن مقدمه این سلسله نوشتهها اینجا را کلیک کنید. بخش اول را در اینجا بخوانید و بخش دوم را در ادامه . . .
همانطور که در اینجا گفته شد، مهمترین و مبرمترین و پرمصرفترین قواعد دستورنامه رابرت برای فعالان اجتماعی ایرانی، به صورت خلاصه و به منظور آشنایی مقدماتی با منظومه حقوقی «قانون عام پارلمانی» در چهار حلسه برای تعدادی از کادرهای حرفهای سازمان معلمان ایران ارایه شد. آنچه که در ادامه تقدیم میشود، شرح درس نخستین نشست از این نشستهای چهارگانه است که هم تاریخجه مختصری از این قواعد را بیان میکند، هم به نخستین اصلی بنیادین یا اصل بدیهی این شاخه تخصصی از دانش حقوق میپردازد و هم پیامدهای این اصل را معرفی میکند که یکی از مهمترین این پیامها، نظام رتبهبندی پیشنهادهای پارلمانی است.
با تأکید بر اینکه این قواعد، در واقع قواعد یک بازی گروهی است و کسب مهارت در آن، مثل هر بازی دیگری فقط با بازی بیشتر ممکن خواهد بود، شرح درس نخستین نشست کارگاه آشنایی مقدماتی با دستورنامه رابرت در ادامه تقدیم میشود:
کسانی که به صورت عمیق و همه جانبه با کتاب جامع و کامل «دستورنامه رابرت» آشنا شده باشند اذعان خواهند کرد که این کتاب، نه فقط قانون عام پارلمانی را توصیف کرده است، بلکه به عنوان یک کتاب حقوق، مبانی فلسفی این قانون را نیز در حد نیاز تبیین و تشریح کرده است و در عین حال، به عنوان یک کتاب آموزشی، حتی طرز کار با این قواعد را نیز به صورت مشروح توضیح داده است.
از سوی دیگر، قانون عام پارلمانی نه فقط قواعد تأسیس و اداره هر نوع جامعه/انجمن را در اختیار علاقمندان قرار میدهد، بلکه حتی در سطح ملی نیز قواعد اداره جامعه بر اساس قوانین مورد توافق و با حقوق برابر را نیز تضمین میکند که معنای آن «جمهوری» است.
بنا بر این، آشنایی و کسب مهارت بازی با این قواعد نه فقط مهارت ما را در رسیدن به توافق به رغم پذیرش اختلافها جهت حل مشکلات مشترک اجتماعی ارتقا میدهد، بلکه در سطح ملی نیز ما را برای ساختن جمهوری به معنای درست کلمه آماده خواهد ساخت.